مسئوليت ارسال‌كننده در حمل ‌و ‌نقل جاده‌اي كالاي خطرناك در حقوق ايران و اتحاديۀ اروپا

Sender's liability arising from the road transportation of dangerous goods in Iranian law and the European Union

توليد فزايندۀ كالاي خطرناك و گسترش مبادلات تجاري بر حجم نقل ‌و انتقال كالاي خطرناك افزوده و باعث شده است حمل ‌و نقل جاده‌اي اين نوع كالا موضوع بحث كنوانسيون‌هاي بين‌المللي قرار گيرد. حقوق ايران نيز از تحولات بين‌المللي دور نمانده و علاوه بر ملحق شدن به برخي كنوانسيون‌هاي بين‌المللي، مقرراتي را در سطح داخلي براي حمل اين نوع كالاها وضع كرده است. در فرايند حمل ‌و نقل كالاي خطرناك، ارسال‌كننده يكي از طرفين قرارداد حمل ‌و نقل‌ است كه نقش سازنده‌اي در تهيۀ مقدمات حمل دارد. ارسال‌كنندۀ كالا در موقعيت مناسبي براي سنجش ايمني حمل كالا بوده و داراي وظايفي است كه به اقتضاي طبيعت خاص كالاي خطرناك و گستردگي و شدت خسارت ناشي از آن تشديد شده است و در پي آن، مسئوليت سنگين‌تري را مي‌طلبد؛ بنابراين در جستار حاضر سعي شده است با روش توصيفي- تحليلي و بر مبناي مقررات داخلي و بين‌المللي، علاوه بر تعيين حدود و شمول مفهوم كالاي خطرناك، تعهدات و تكاليف ارسال‌كننده تشريح شود و ضمن تبيين و ارزيابي وضع موجود در نظام حقوقي ايران و اسناد بين‌المللي از حيث قلمرو و مبناي مسئوليت، وضع مطلوب تحليل گردد.

The production of increasingly dangerous goods and expand commercial exchanges is added on dangerous goods transport volume and is caused this type of road transport of goods subject to international conventions to be discussed. Iranian law as well as international developments in addition to join some international conventions, regulations in internal surface for this type of goods is ratified. In the process of dangerous goods transport, the sender is one of the parties to the contract is that the constructive role of transport in transit arrangements. The sender of the goods is in the appropriate position of the safety evaluation for carrying goods and has duties that exacerbated by the specific nature of dangerous goods and span and severity of the damage caused by therefrom and consequently requires heavier responsibility. So in the current with descriptive and analytical methods have been tried, based on domestic and international regulations in addition to specifying the limits and the inclusion of the concept of the dangerous goods, obligations and duties of the sender will be described and while explaining and evaluating the status quo in the Iranian legal system and international instruments in terms of their territory and the basis of liability, The optimal situation to pay analysis.