بررسي و نقد سه ديدگاه در كيفيت حمل ذاتيات بر ذات و بر يكديگر

Reviewing and criticizing three theories on the quality of ascription of essential on essence and on each other

در رابطه با كيفيت حمل ذاتيات بر ذات و بر يكديگر سه نظريه مطرح است. مشهور حمل جنس و فصل بر نوع و بر يكديگر را حمل شايع صناعي دانسته­ اند. ليكن به اعتقاد علامه طباطبايي جنس همان نوع مبهم و فصل همان نوع محصل است و نوع ماهيتي تامه است فارغ از ابهام و تحصل. از اينرو ايشان بر خلاف مشهور حمل جنس و فصل بر نوع را اولي ذاتي مي­ داند، اگرچه حمل جنس و فصل بر يكديگر را شايع صناعي قلمداد نموده است. اما آيت­الله جوادي آملي يك گام جلوتر از علامه طباطبايي نه تنها حمل جنس و فصل بر نوع را كه حمل آن دو بر يكديگر را اولي ذاتي معرفي كرده است. به اعتقاد ايشان هر حملي كه در مدار مفهوم باشد، حمل اولي ذاتي است و حمل اين سه مفهوم بر يكديگر از اين قبيل است. در اين مقاله ضمن تبيين هر سه ديدگاه، به نقد و بررسي آنها پرداخته و در نهايت به اين نتيجه دست يافته ­ايم كه نظريه مشهور صحيح است.

There are three theories regarding the quality of ascription of essential on essence and on each other. Most logicians consider that ascription of genus and differentia on the genre and on each other is common technical predication. But according to Allameh Tabatabai, the genus is the same as the ambiguous genre and the differentia is the same the determined genre and the genre is the complete essence without ambiguity and actuality. Contrary to popularity, therefore, he considers ascription of genus and differentia on the genre is primary essential predication but ascription of genus and differentia on each other is common technical predication. But Ayatollah Javadi Amoli, one step ahead of Allameh Tabatabaee, considers that ascription of genus and differentia on the genre and on each other is primary essential predication. In this article, while explaining all three perspectives, we first criticize them and finally we conclude that the famous theory is correct.