پديد آورندگان :
هادي پور هفشجاني، زهرا دانشگاه شهيد بهشتي , ناصري، حميدرضا دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده علوم زمين , عليجاني، فرشاد دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده علوم زمين
كليدواژه :
هيدروژئوشيمي , آلودگي هيدروكربني آب زيرزميني , نمودارهاي تركيبي , كوهدشت
چكيده فارسي :
روش‌هاي هيدروژئوشيمي به منظور تعيين فرآيندهاي مؤثر بر تغييرات طبيعي سيستم كيفي آبخوان و اثرات آلودگي هيدروكربني بر كيفيت آب‌هاي زيرزميني دشت كوهدشت به كار گرفته شده است. نمونه‌هاي آب زيرزميني در چهار دوره ارديبهشت، مرداد و آذر (16 حلقه چاه آب) و بهمن ماه (25 حلقه چاه آب) سال 1393 جهت سنجش هدايت الكتريكي، يون‌هاي عمده، يون‌هاي فرعي (يد، آهن، روي، باريم، اكسيژن محلول، اكسيژن خواهي شيميايي (COD) و بيوشيميايي (BOD)، وpH)، و مواد هيدروكربني مورد سنجش قرار گرفته‌اند. پس از انجام بررسي‌هاي زمين‌شناسي و هيدروژئولوژي، مطالعات دقيق هيدروژئوشيمي با تعيين تيپ و رخساره هيدروشيميايي، تهيه و تحليل نقشه‌هاي هيدروشيمي، تهيه و تفسير نمودارهاي تركيبي، با تأكيد بر بررسي تحولات شيميايي آب‌هاي زيرزميني در جهت جريان آب زيرزميني و شناسايي تغييرات ناهنجار كيفي در منطقه آلوده به مواد هيدروكربني انجام شد. نتايج نشان مي‌دهد كه سير تكامل ژئوشيميايي آب زيرزميني در دشت كوهدشت از تيپ بي‌كربناته كلسيك (منيزيك) با غلظت املاح محلول كم در مناطق تغذيه شمالي آغاز و به تيپ بي‌كربناته (سولفاته) منيزيك ادامه مي‌يابد ولي در مناطق تخليه جنوب غربي دشت (منطقه آلوده به مواد هيدروكربني) به‌طور ناگهاني تيپ آب زيرزميني كلروره – سديك و غلظت املاح محلول زياد مي‌شود. وجود محيط احيايي با غلظت‌هاي BOD و COD و غلظت‌هاي كم اكسيژن محلول و نيترات، غلظت زياد املاح محلول، كلرايد، سديم، و باريم از مشخصه‌هاي اصلي هيدروشيمي آب زيرزميني آلوده با شورابه نفتي در جنوب غرب منطقه مي‌باشد.
چكيده لاتين :
The hydrogeochemical methods are used to determine of the dominant natural processes governing the groundwater hydrogeochemistry and the effects of the hydrocarbon pollution on groundwater quality in Kuhdasht aquifer. Groundwater samples were collected in four periods in 2014 (16 and 25 water wells in three and one periods, respectively) to measure the electrical conductivity, major ions concentrations, trace ion and pollution indices concentrations (I, Fe, Zn, Ba, dissolved oxygen, chemical and biochemical oxygen demand (COD and BOD), and pH), and hydrocarbons. After review of the geology and hydrogeology of the study area, hydrogeochemistry of the aquifer was studied as determination of hydrochemical types of waters, interpretation of hydrochemical maps and composition diagrams with emphasis on the natural changes in groundwater hydrochemistry and abnormal changes as a results of the hydrocarbon contamination. The results show that the geochemical evolution of groundwater in Kuhdasht plain changes from HCO3-Ca(Mg) to HCO3(SO4)-Mg water types together a gradual increase of the concentrations of dissolved ions, with the anomalous Na-Cl water types in the hydrocarbon contaminated groundwater in southwest parts of the plain. The main hydrochemical characteristic of the groundwater in the areas affected by oil brines in the south west Kuhdasht are the highly reducing environment with high concentration of BOD, and COD and low concentrations of DO and NO3, and high concentrations of TDS, Na, Cl, B.
