پديد آورندگان :
ناصري، ناهيد دانشگاه لرستان - دانشكدۀ علوم پايه - گروه زمين شناسي , زارعي سهاميه، رضا دانشگاه لرستان - دانشكدۀ علوم پايه - گروه زمين شناسي , امامي ميبدي، محمدرضا دانشگاه لرستان - دانشكدۀ علوم پايه - گروه زمين شناسي , احمدي خلجي، احمد دانشگاه لرستان - دانشكدۀ علوم پايه - گروه زمين شناسي
كليدواژه :
ژئوشيمي , شيمي‌كاني , زمين - دمافشارسنجي , كوه شاه‌پسند , ائوسن پسين - اليگوسن , ساوه
چكيده فارسي :
توده نفوذي شمال كوه شاه پسند، به سن ائوسن پسين اليگوسن در شمال غرب ساوه واقع شده است. تركيب شيميايي سنگ هاي نفوذي شمال كوه شاه پسند نشان دهنده تركيب متنوعي ازسنگ هاي گابرو ديوريت، ديوريت، مونزونيت، كوارتز مونزونيت، گرانوديوريت وگرانيت است. سنگ هاي ذكر شده داراي بافت گرانولار، اينترگرانولار، پورفيروئيدي و پوئي كليتيك هستند. پلاژيوكلاز، پيروكسن، آمفيبول، بيوتيت، فلدسپارپتاسيم و كوارتز از جمله كاني هاي اصلي وكاني هاي فرعي شامل زيركن، آپاتيت، اسفن و كاني هاي كدر مي باشند. توده نفوذي مورد مطالعه با توده نفوذي سيليجرد واقع در شمال غرب ساوه به لحاظ ژئوشيميايي، جايگاه تكتونيكي و منشا مقايسه شده است. نمودارهاي عنكبوتي، غني شدگي اندكي از lree نسبت بهhree و نيز بالا بودن مختصري عناصر ناسازگارlil نسبت به عناصر سازگار hfs را نشان مي دهد. ناهنجاري منفي nb، ti، p بيانگر وابستگي اين توده ها به مناطق فرورانش است. داده هاي ژئوشيميايي سنگ كل اين توده پيشنهاد مي كند كه ماگماي والد تشكيل دهنده سنگ هاي نفوذي مورد مطالعه احتمالا ناشي از تفريق بلوري ماگماي بازالتي در مخازن ماگمايي است كه آلايش اندكي با پوسته قاره اي حاصل نموده است. تجزيه نقطه اي انجام شده بر روي كاني هاي پلاژيوكلاز، بيوتيت و پيروكسن مربوط به نمونه هاي سنگ هاي گرانوديوريتي و گابروديوريتي توده نفوذي شمال كوه شاه پسند نشان مي دهد كه تركيب پلاژيوكلاز درنمونه هاي گرانوديوريتي از اليگوكلاز تا آندزين ودر نمونه هاي گابروديوريتي از آندزين تا بيتونيت متغير است. تجزيه نقطه اي انجام شده بر روي كاني پيروكسن بيانگر وجود دو نوع پيروكسن(ارتوپيروكسن با تركيب هيپرستن و كلينوپيروكسن با تركيب اوژيت - ديوپسيد) در نمونه هاي گابروديوريتي مي باشد، در حالي كه نمونه هاي گرانوديوريتي فاقد ارتوپيروكسن بوده و فقط كلينوپيروكسن با تركيب اوژيت - ديوپسيد قابل مشاهده است. بر اساس نتايج زمين دما فشارسنجي، دماي تعادل پيروكسن ها در زمان جايگزيني توده نفوذي حدود 800 تا 970درجه سانتيگراد و فشار جايگزيني حدود7 تا 8 كيلوبار تخمين زده مي شود.
چكيده لاتين :
The north of Shahpasand Mountain Pluton, with the age of late Eocene – Oligocene, is located in the northwest of Saveh. Plutonic rocks of Shahpasand Mountain show a various composition of gabbrodiorite, diorite, monzonite, quartzmonzonite, granodiorite and granite. These rocks have granular, intergranular, porphyroid and poikilitic textures.The main minerals are plagioclase, pyroxene, amphibole, biotite, K- feldspar and quartz. The accessory minerals are zircon, apatite, sphene and opaque. From geochemistry, tectonic setting and petrogenesis point of view, the north of Shahpasand Mountain Pluton is compared with Silijerd pluton that is located in the northwest of Saveh. Spider diagrams show that a slight enrichment of LREE to HREE and also higher LILE relation to HFSE. Negative anomalies of Nb, Ti, P show the plutons belong to subduction zone. Geochemical data, suggest that the parent magmas of the studied rocks might be generated by crystal fractionation of arc basaltic magma in magma chambers, coupled with some crustal assimilation. The EPMA analyses on the plagioclase, biotite and pyroxene minerals in granodiorite and gabbrodiorite of the north Shahpasand Mountain Pluton show that plagioclase compositions in granodiorite are in the range of oligoclase to andesine and in the gabbrodiorite samples are from andesine to bytownite. The EPMA analyses of the pyroxene minerals show the existence of two types of pyroxene in the gabbrodiorite samples (orthopyroxene with hyperesthene composition and clinopyroxene with augite – diopside compositions), while in granodiorite clinopyroxene is augite – diopside composition. On the basis of geothermobarometry, crystallization temperature of pyroxenes are estimated to be about 800° C to 970° C and crystallization pressure 7 to 8 kbar for the pyroxenes.
