بررسي روند تغييرات برخي از فاكتورهاي خون، ايمني، يون ها، بافت شناسي بيضه و هورموني ماهي سفيد و رابطه آن با سن ماهي (Rutilus kutum) در فصول زمستان و بهار در منطقه چاف و چمخاله استان گيلان

Investigation of the process of changes in blood, immunity, ions, testicular tissue and hormonal tissue of whitefish and its relationship with fish age (Rutilus kutum) in winter and spring seasons of Chaf and Wahmakhaleh of Guilan province

هدف از تحقيق حاضر بررسي روند تغييرات برخي ازفاكتورهاي خون، ايمني، يون­ ها، بافت­ شناسي بيضه و هورموني ماهي سفيد و رابطه آن با سن ماهي(Rutilus kutum) در فصول زمستان و بهار در منطقه چاف وچمخاله استان گيلان از بهمن 1394 تا ارديبهشت 1395در منطقه چمخاله و نيز تعيين رابطه رگرسيوني سن ماهي و ميزان هورمون ­ها بوده است. جهت انجام تحقيق حاضر، 24 ماهي مولد نرصيد گرديد. نمونه­ هاي خون جهت اندازه­ گيري فاكتورهاي خوني (گلبول­ هاي سفيد و قرمز، هموگلوبين، هماتوكريت)، ايمني (IgM و ليزوزيم)، يون ­ها (كلسيم، سديم، پتاسيم و منيزيم) و هورمون­ ها (استراديول و پروژسترون) جمع ­آوري گرديد. مقاطع بافتي نيز از بيضه تهيه و مورد مشاهده قرار گرفت. هم­ چنين از فلس ماهيان جهت تعيين سن نمونه ­برداري شد. نتايج اين تحقيق حاكي از افزايش ميزان هورمون ­هاي مورد بررسي هم ­زمان با تكامل بيضه بوده است. هم­ چنين تفاوت معني ­داري در ميزان هورمون­ ها در برخي از ماه ­هاي نمونه ­برداري در اين منطقه مشاهده و بيش ­ترين ميزان هورمون­ هاي پروژسترون و استراديول در منطقه چمخاله به ترتيب در ماهيان 4 و 5 ساله مشاهده شد (پروژسترون چمخاله 0/02±0/33 و چاف 0/01±0/31 در ارديبهشت ماه). نتايج اين تحقيق حاكي از بروز تغييرات در فاكتورهاي ا ندازه­ گيري شده هم ­زمان با تكامل بيضه بوده است. به ­طوري ­كه ميزان هورمون پروژسترون طي ماه ­هاي مختلف تغييرات معني ­داري نمود و در ارديبهشت ماه به بيش ترين مقدار رسيد (0/05>P) اما ميزان استراديول از بهمن ماه شروع به افزايش نمود (0/05>P) و تا ارديبهشت ماه در اوج باقي ماند. (9/2±1/0) ميزان يون ­ها نيز از اسفند يا بهمن ماه روندي كاهشي را درپيش گرفت و ميزان آن­ ها در ارديبهشت ماه به كم ­ترين حد خود رسيد كلسيم 0±12/5، منيزيم 0/15± 5/8، سديم 2±145 و پتاسيم 0/05±0/7 (0/05>P). ميزان برخي فاكتورهاي خوني (ازجمله تعداد گلبول­ هاي سفيد و قرمز، هموگلوبين وهماتوكريت) درمراحل نهايي رسيدگي جنسي افزايش معني ­داري يافت. به ­طوري ­كه گلبول ­هاي قرمز خون 100000±1850000، گلبول­ هاي سفيد خون 350±6150، هموگلوبين 0/65±11/85، هماتوكريت 3/5±58/6 (0/05>p) اما ميزان ليزوزيم و Igm در ارديبهشت ماه دركم­ترين ميزان خود قرار داشتند، ليزوزيم 2± 23 و Igm 1±26 بود (0/05>P). در رابطه با ميزان IgM سرم خون ماهي سفيد نر درياي خزر طي ماه ­هاي بهمن تا ارديبهشت، تفاوت معني­ داري در دو منطقه چاف و چمخاله، مشاهده نگرديد و روند تغييرات اين عامل تقريباً ثابت بوده است و مراحل مختلف رسيدگي جنسي طي ماه ­هاي منتهي به رسيدگي كامل جنسي و تكامل بيضه تاثيري بر تغيير ميزان اين عامل نداشته است.

The purpose of this study was to investigate the changes in blood, immunity, ions, testicular histology and white blood cells and its relationship with fish age (Rutilus kutum) in winter and spring seasons of Chaf and Chamakhaleh of Guilan province from February 2016 to May 2017 in Chamkhaleh and the correlation between fish age and hormones was also determined. In order to carry out the present research, 30 live fish were taken. Blood samples were collected to measure blood factors (white and red blood cells, hemoglobin, hematocrit), (IgM and lysozyme), ions (calcium, sodium, potassium and magnesium) and hormones (estradiol and progesterone). The tissue sections were also collected from the testicles. Fish scales were also sampled to determine age. The results of this study indicated that the amount of hormones examined was consistent with the development of the testicle. Also, there was a significant difference in the level of hormones in some sampling months in this area and the highest levels of progesterone and estradiol in the Chamkhala region were observed in the fishes of 5 and 4 years old (Progesterone Chamkhala, 0.33 ± 0.02 and Chaf 0.31 ± 0.01 in May). The level of progesterone hormone changes significantly during the months and reached the highest level in May (P <0.05), but estradiol levels increased from February to February (P<0.05) and remained high until May. (0.9 ± 0.2) The amount of ions in March or February was lowered, and their levels reached the lowest levels in May. Calcium was 12.5 ± 0.08, magnesium was 5.8 ± 0.15, 145 ± 2 and potassium 8.0 ± 0.05, 0 (P <0.05). The level of some blood factors (including the number of white and red blood cells, hemoglobin and hematocrit) in the final stages of sexual maturation increased significantly. Red blood cells of the blood were 100000 ± 1850000, white blood cells of 6150 ± 350, hemoglobin of 11.85 ± 0.055, hematocrit of 58.6 ± 3.5 (P<0.05), but the levels of lysozyme and Igm in the month of May were at the lowest level, lysozyme 2 ± 23 and Igm ± 1 ± 26 (P<0.05). Regarding the serum IgM levels of the Rutilus kutum during the months of Febuary to May, there were no significant differences in Chaf and Chamkhaleh regions, and it was almost constant. The various stages of sexual maturation during the months leading up to the development of the testis did not affect the change in this factor.