اثر جايگزيني كنجاله سويا با دانه سوياي خام، اكسترود شده و برشته‌شده بر عملكرد پروار، فراسنجه‌هاي تخمير شكمبه‌اي، قابليت هضم ظاهري و رفتار تغذيه‌اي در بره‌هاي نر افشاري

Effect of replacement Soybean meal with crud, extruded and roasted full-fat soybean on fattening performance, rumen parameters, apparent digestibility and feeding behaviors in Afshari male lambs

سابقه و هدف: دانه هاي روغني به منظور تامين همزمان انرژي و پروتئين در تغذيه نشخواركنندگان استفاده مي‌شوند. براي از بين بردن مواد ضدتغذيه‌اي و افزايش پروتئين عبوري، بايستي دانه‌هاي روغني فرآوري ‌شوند و استفاده از حرارت، رايج‌ترين روش فرآوري دانه سوياست. هدف اصلي از اجراي اين پژوهش بررسي تاثير جايگزيني دانه سوياي خام، اكسترود شده و برشته شده با كنجاله سويا بر عملكرد پروار، فراسنجه‌هاي شكمبه‌اي، قابليت هضم ظاهري و رفتار تغذيه‌اي در بره‌هاي نر افشاري بود. مواد و روش‌ها: چهل و دو راس بره نر نژاد افشاري 3 الي 4 ماهه با وزن اوليه 2±30 كيلوگرم در قالب طرح كاملا تصادفي با 7 تيمار و هر تيمار با 6 تكرار، بمدت 74 روز شامل 14 روز دوره عادت‌دهي و 60 روز دوره نمونه‌گيري استفاده شد. جيره‌هاي غذايي با مقادير انرژي و پروتئين يكسان و نسبت علوفه به كنسانتره 30 به 70 تنظيم شدند. تيمارهاي آزمايشي به ترتيب شامل: تيمار 1: جيره پايه حاوي 15 درصد كنجاله سويا، تيمار 2: جايگزيني 5/7 درصد از كنجاله سويا با سوياي خام در جيره پايه، تيمار 3: جايگزيني تمام كنجاله سويا با سوياي خام، تيمار 4: جايگزيني 5/7 درصد از كنجاله سويا با سوياي اكسترود شده، تيمار5 : جايگزيني تمام كنجاله سويا با سوياي اكسترود شده، تيمار 6 : جايگزيني 5/7 درصد از كنجاله سويا با سوياي برشته شده، تيمار7 : جايگزيني تمام كنجاله سويا با سوياي برشته شده بود. خوراك مصرفي بصورت روزانه و وزن بره‌ها هر هفته يك‌بار تا سن كشتار اندازه‌گيري شد. يافته‌ها: بر اساس نتايج پژوهش، ماده خشك مصرفي تحت تاثير جيره‌هاي آزمايشي قرار گرفت (01/0P<)، به طوري كه جيره حاوي 15 درصد سوياي برشته شده با ميانگين 799/1 كيلوگرم در روز بيشترين ماده خشك مصرفي را نشان داد. جيره‌هاي غذايي تاثير معني‌داري بر افزايش وزن روزانه داشتند (05/0P<). استفاده از 5/7 درصد دانه سوياي اكسترود شده و 15 درصد دانه سوياي برشته شده باعث افزايش وزن روزانه نسبت به جيره حاوي 15 درصد كنجاله سويا و 15 درصد سوياي خام گرديد (05/0P<). استفاده از دانه سوياي اكسترود شده و برشته شده در تمام سطوح نسبت به كنجاله سويا و دانه سوياي خام ضريب تبديل غذايي را كاهش داد (01/0P<). تاثير جيره‌هاي آزمايشي بر قابليت هضم ديواره سلولي بدون همي سلولز معني‌دار بود (05/0P<) اما بر قابليت هضم ماده‌ي خشك، پروتئين خام و ماده‌ي آلي معني‌دار نبود. غلظت مولي اسيدهاي چرب فرار شكمبه و رفتار تغذيه‌اي بره‌ها تحت تاثير تيمارهاي آزمايشي قرار نگرفت. نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد كه استفاده از دانه سوياي اكسترود شده و برشته شده با بهبود افزايش وزن روزانه، كاهش ضريب تبديل غذايي و افزايش قابليت هضم مواد مغذي موجب افزايش عملكرد بره‌هاي افشاري گرديد.

Background and objectives: Oil seeds are commonly used in the diet of Ruminant nutrition to meet energy and protein requirements. To eliminate the anti-nutritional substances and increasing bypass protein, soybean seeds are processed, and heat is the most common way used to processing soybeans. So using bypass proteins is important, Soybean processing causes rumen un-degradable protein content to be increased, that could increase protein absorption in the small intestine and improve nitrogen utilization efficiency. The main objectives of this research were the estimate the effect of dietary replacement of crud, extruded and rousted full-fat soybean with soybean meal on dry matter intake, growth performance, rumen parameters, diet digestibility and feeding behaviors in Afshari male lambs. Materials and methods: Experimental diets were assigned to the 7 groups (n = 6/group) in a completely randomized design for a 74-d period (14 d for adaptation and 60 d for data collection). Experimental diets with equal ME and CP concentrations and a forage to-concentrate ratio of 30 to 70 were formulated: Treatment 1: contains 15 percent of soybean meal, treatment 2: Replace of 7.5 percent soybean meal with crud full fat soybean, Treatment 3: Replace of all soybean meal with crud full fat soybean, treatment 4: Replace of 7.5 percent of soybean meal with extruded full fat soybean, Treatment 5: Replace of all soybean meal with extruded full fat soybean, Treatment 6: Replace of 7.5 percent soybean meal with roasted full fat soybean, Treatment 7: Replace of all soybean meal with roasted full fat soybean. Results: Dry matter intakes was effected by experimental diets (P <0.01). Using 15% rousted full fat soybean with the mean of 1.79 kg per day showed the highest dry matter intake. The use of extruded and rousted full fat soybean significantly increased daily gain in comparison with the crud full fat soybean and soybean meal (P <0.05). The use of extruded and rousted full fat soybean significantly reduced feed conversion ratio (P <0.01). In vivo digestibility of crud protein, dry matter and organic matter was not affected by the dietary treatment but neutral detergent fiber was affected by the dietary treatment (P <0.05). Feeding lambs on diets crud, extruded and rousted instead of soybean meal had no effect on volatile fatty acids and feeding behaviors. Conclusion: The use of extruded and roasted full-fat soybean with improved daily gain, in vivo digestibility and reduce feed conversion ratio, increased the fattening performance of Afshari male lamb.