بررسي تغييرات پارامترهاي بارش و دما تحت سناريوهاي اقليمي در مراتع استان چهارمحال و بختياري

Study of temperature and precipitation changes under climate changes scenarios in rangelands of ChaharMahal-va-Bakhtiyari

تغيير اقليم داراي پيامدها و اثراتي در بروز پديده گرمايش جهاني، كاهش توليدات كشاورزي، تغيير در تنوع و پوشش گياهي مراتع، تغيير سطح آب‌هاي زيرزميني، بروز مشكلات اجتماعي و اقتصادي و ... است. با توجه به پيامدهاي تغيير اقليم، شناخت اين پديده به منظور داشتن استراتژي هاي خاص براي كاهش اثرات آن مسئله مهمي مي‌باشد. جهت بررسي اثر سناريوهاي مختلف تغيير اقليم در استان چهارمحال و بختياري از مدل گردش عمومي جوCanESM2 تحت سه سناريوي rcp26, rcp45, rcp85 براي متغيرهاي اقليمي دما و بارندگي در ايستگاه سينوپتيك كوهرنگ استفاده شد. نتايج بيانگر روند افزايشي ميانگين دماي روزانه در ماه‌هاي اكتبر تا مارچ و روند كاهشي در ماه هاي آپريل تا سپتامبر در هر سه سناريو مي‌باشد. به صورتي‌كه در فصل بهار و تابستان كاهش دما و در فصل زمستان و پاييز افزايش دما به چشم مي‌خورد. متوسط دماي در مقياس سالانه تحت هر سه سناريو بين 6/1 تا 8/1 درجه سانتي‌گراد افزايش خواهد يافت. با افزايش دماي فصل زمستان ريزش‌هاي جوي از حالت برف به باران تغيير شكل مي‌دهد كه اين امر باعث عدم ذخيره برف براي ماه‌هاي گرم‌تر سال و جاري شدن سيلاب خواهد شد، از طرفي كاهش دما در فصل بهار سبب به تاخير افتادن گلدهي و رشد گياهان مرتعي مي‌شود، اين در حالي است كه دامداران، دام‌هاي خود را از مراتع قشلاقي (زمستاني) به مراتع بهاري در اين مناطق برده‌اند ولي هنوز گياهان مرتعي به علت سرما به رشد لازم نرسيده‌اند و به علاوه مرتع كاملاً خيس است. نتايج تغييرات مجموع بارندگي روزانه تحت سه سناريوي مورد مطالعه، نشان‌دهنده افزايش بارندگي در فصول بهار و تابستان و كاهش بارندگي در فصل زمستان مي‌باشد. همچنين، همبستگي داده‌هاي مشاهداتي و كاليبره‌شده براي دما و بارندگي در در دوره 2000-1961 ، به‌ترتيب 984/0 و 97/0 مي‌باشد. با توجه به اثرات تغييرات دما و بارش بر توليد و تركيب گياهي مراتع، توجه به اثرات تغييرات اقليمي در طرح‌هاي اصلاح و توسعه مرتع براي سياست‌گذاران و بهره‌برداران ضروري مي‌باشد.

Climate change poses considerable consequences and impacts on global warming, agricultural production, plant diversity and vegetation cover, groundwater level, social and economic status of people and so on. Understanding the effects of climate change on the environment is required to identify strategies to mitigate its effects on the environment.CanESM2 as a general circulation model under three scenarios of rcp26, rcp45, and rcp85 was used to study the impacts of different climate change scenarios on temperature and precipitation characteristics of rangelands in Chaharmahal-va-Bakhtiari province. The results showed that all scenarios exhibit an increase in the average daily temperature in October to March (autumn and winter) and a decrease in April to September (spring and summer).The average annual temperature will increase between 1.6 to 1.8 ° C under all the three scenarios. As temperature increase in winter, rainfall becomes the dominant precipitation form, hence there is not enough snow storage and lack of the summer season floods in contrary more floods in winter and spring happen. Lower temperature in spring leads to delay in flowering and growth of range plants and cause some problems for feeding livestock in the area. Results of daily precipitation changes under the three scenarios showed more rainfall in spring and summer and a decrease in winter precipitation. The correlations between observed and calibrated temperature and precipitation data were 0.984 and 0.97, respectively in the period of 1961-2000. Due to the impacts of temperature and precipitation changes on the production and composition of rangelands, these impacts have profound effects on the restoration and reclamation programs in rangeland ecosystems.