بررسي اثر اسپرميدين بر شاخص‌هاي مورفولوژيك و فيزيولوژيك نهال‌هاي استبرق (Calotropis procera Ait.) تحت تنش شوري

Investigating the effects of spermidine on morphological and physiological indices of Calotropis procera Ait. seedlings under salinity stress

شوري يكي از مهمترين عوامل محيطي محدود كننده رشد و توليد در گياهان در سراسر جهان محسوب مي­شود. شناسايي و به به كار بردن تركيباتي كه بتوانند تحمل گياهان را به تنش­هاي محيطي مانند شوري افزايش دهند از نظر تئوري و عملي حائز اهميت است. به منظور بررسي اثر اسپرميدين بر برخي ويژگي­هاي مورفولوژيك و فيزيولوژيك نهال­هاي استبرق تحت تنش شوري، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي شامل پنج سطح شوري (0، 5، 10، 15 و 20 دسي­زيمنس بر متر) و سه سطح اسپرميدين (0، 1 و 2 ميلي­مولار) در چهار تكرار در گلخانه انجام شد. نتايج نشان داد كه افزايش سطح شوري تا 15 (dS/m) سبب كاهش وزن تر و خشك نهال و ريشه، سطح برگ، درصد زنده­ماني و محتواي كلروفيل شد و نهال­ها در شوري سطح 20 (dS/m) خشك شده و از بين رفتند. افزايش سطح شوري سبب افزايش محتواي پرولين شد همچنين افزايش شوري تا سطح 10 (dS/m) موجب افزايش فعاليت آنزيم­هاي سوپراكسيد­ديسموتاز، پراكسيداز، كاتالاز و آسكوربات پراكسيداز شد اما در شوري 15 (dS/m) فعاليت اين آنزيم­ها روند كاهشي نشان دادند. استفاده از اسپرميدين به‌طور معني­داري سبب بهبود وزن تر و خشك نهال و ريشه، سطح برگ و افزايش فعاليت آنزيم­هاي آنتي­اكسيدان تحت تنش شوري شد. بهترين تيمار اسپرميدين جهت كاهش اثرات مخرب شوري در تيمار 2 ميلي­مولار مشاهده شد.

Salinity is one of the most important limiting factors for plant growth and production in the world. Identification and application of materials and compounds, which are able to reduce the negative effects of salinity, are very important. A completely randomized factorial design was used to investigate the effects of spermidine on some morphological and physiological characteristics of Calotropis procera seedlings under salinity stress. Five levels of salinity (0, 5, 10, 15, and 20 dS/m) and three levels of spermidine (0, 1, and 2 mM) in four replicates were tested in the greenhouse. Results showed that increasing salinity level to 15 dS/m, decrease the fresh and dry weight of seedling and root, leaf area, viability percentage and chlorophyll content of the species. Salinity of 20 dS/m caused the death of seedlings. Increasing salinity level leads to increase proline content in the species. Although increasing salinity to 10 dS/m causes an increase in enzyme activity of superoxide dismutase, peroxidase, catalase and ascorbate peroxidase, Anzyms activities were decreased on the salinity of 15 dS/m. The fresh and dry weight of seedling and root, leaf area were improved significantly by adding spermidine to the soil. This compound also leads to an increase in antioxidant enzymes activities under salinity stress. The best treatment of spermidine was 2 mM for decreasing destructive effects of salinity on the growth status of the species.