كليدواژه :
Secale montanum , چراگاه , نانوسيليس , كمپوست , تسهيل‌گر رشد
چكيده فارسي :
هدف از انجام اين مطالعه، بررسي تاثير كمپوست زباله شهري و نانوذرات سيليسيم بر فاكتورهاي رشد گونه مرتعي Secale montanum در محيط گلخانه‌اي بود. اين آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي با 4 تكرار انجام شد. فاكتورهاي آزمايش شامل كمپوست زباله شهري در 3 سطح (0، 1 و 2 درصد وزني) و نانوذرات سيليس در 3 سطح يا غلظت (0، 250 و 500 ميليگرم بر كيلوگرم) بودند. خاك مورد نياز براي كشت گلخانه‌اي از رويشگاه طبيعي گياه S. montanum جمع‌آوري شد. بعد از آمادهسازي گلدانها 20 عدد از بذر چاودار در هر يك از گلدانها كشت شد. پس از گذشت 5 ماه از استقرار گياه، برداشت انجام شد و برخي از خصوصيات مورفولوژيكي مانند طول ساقه، حجم ريشه، سطح ريشه و مولفه‌هاي عملكردي مانند زيست‌توده خشك شاخساره، زيست‌توده خشك ريشه و زيست‌توده كل گياه اندازهگيري شد. براي مطالعه اثر تيمارها بر خصوصيات رشد چاودار كوهي از تجزيه واريانس يك‌طرفه و براي مقايسه ميانگينها از آزمون توكي در نرم‌افزار SPSSVer22 استفاده شد. نتايج نشان داد كه از خصوصيات مورفولوژيكي گياه، سطح ريشه و حجم ريشه تحت تيمار كمپوست 2 درصد، به‌ترتيب 35/13 سانتي‌مترمربع و 8/6 سانتي‌متر مكعب بيشتر از تيمار شاهد بودند. همچنين از مولفه‌هاي عملكردي گياه، وزن خشك ريشه، وزن خشك شاخساره و وزن خشك كل گياه در تيمار كمپوست 2 درصد، به‌ترتيب 4/6، 7 و 46/13 گرم بيشتر از تيمار شاهد بودند. به‌طوركلي نتايج نشان داد كه از بين تيمارهاي مورد استفاده، كمپوست زباله شهري 2 درصد اثر مثبتي بر خصوصيات رشد و عملكرد گياه S. montanum داشت. بنابراين مي‌توان در عمليات اصلاح مرتع، ايجاد مراتع دست‌كاشت و علوفه‌كاري در ديمزارهاي كم‌بازده و رهاشده به‌منظور كاهش فشار به مراتع، از كمپوست در سطح 2 درصد براي بهبود استقرار و افزايش عملكرد اين گياه استفاده نمود.
چكيده لاتين :
The purpose of this study was to evaluate the effects of silicon nanoparticles and municipal waste compost on the growth factors of Secale montanum in the greenhouse. This experiment was performed in a completely randomized design with four replications. The experimental factors included municipal waste compost in 3 levels (0, 1, and 2 weight percent) and silicon nanoparticles in 3 concentrations (0, 250, and 500 mg per kg-1). The soil was collected from natural habitats of S.montanum for greenhouse cultivation. After preparing pots, 20 seeds of S.montanum were planted in each pot. Five months after the species establishment, plants were harvested and some morphological characteristics such as stem length, root volume, root area, shoot dry biomass, root dry biomass, and total plant biomass were measured. Analysis of variance (ANOVA) and Tukey test was used to evaluate the effects of the treatments on growth factors of the species. The results showed that morphological characteristics of the species including root area and root volume of treated with compost 2% were 13.35cm and 6.8cm more than the control treatment, respectively. According to the results, root dry biomass, shoot dry biomass and total dry biomass treated with compost 2% were 6.4, 7 and 13.46 g/pot higher compared to the control pots, respectively. In general, results showed the compost 2% had positive effects on the growth and production characteristics of S. montanum. This compost can be recommended for restoration of degraded rangelands and abandoned dry-farmlands.
