بررسي رفتار حرارتي شوادان، نمونۀ موردي: خانۀ سوزنگر دزفول

The Study of the Thermal Performance of Shavadoons, Case Study: The Souzangar House in Dezful, Iran

تنوع و سختي وضعيت اقليمي در مناطق مختلف ايران، لزوم شناخت و استفاده از راهكار‌هاي معماري بومي را كه با كمترين مصرف انرژي پاسخ‌گوي نياز به آسايش حرارتي هستند، روشن مي‌سازد. بر اين اساس، مطالعۀ شگرد‌هاي به‌كاررفته در معماري بومي مي‌‌تواند راهگشاي طراحي معاصر باشد. پژوهش حاضر با استفاده از اندازه‌گيري‌هاي ميداني، در پي شناخت رفتار حرارتي سكونتگاه زيرزميني (شوادان)، كه به‌صورت گسترده در معماري بومي دزفول و شوشتر خوزستان استفاده ‌شده، و تحليل شرايط آسايش حرارتي در اين فضاي زيرزميني مي‌باشد. با استفاده از تحليل نمودار و متغير‌هاي دما، رطوبت نسبي، سرعت جابه‌جايي هوا و ميانگين دماي تابشي رفتار حرارتي شوادان خانۀ سوزنگر دزفول بررسي خواهند شد. همچنين تحليل CFD شوادان مورد مطالعه با استفاده از نرم‌افزار ديزاين بيلدر، براساس داده‌‌هاي شرايط مرزي به‌دست‌آمده از اندازه‌گيري‌هاي ميداني انجام شده است. نتايج بيانگر وجود شرايط آسايش حرارتي در فصول مختلف در اين فضا و ثبات ميانگين دماي تابشي كه تحت تأثير ظرفيت حرارتي جداره‌‌ها به‌خصوص در فصل گرم تابستان است. همچنين سرعت جابه‌جايي هوا بسيار اندك و نزديك صفر است كه رطوبت را از در ورودي شوادان خارج مي‌كند.

Varied harsh climatic conditions in different areas of Iran calls for researching different vernacular architectural methods used to gain thermal comfort with the least consumption of energy. The study of vernacular architecture strategies can provide some solutions for contemporary design. This study uses field measurements to analyze the thermal performance of shavadoons (a kind of underground space used widely in the vernacular architecture of Dezful and Shoushtar in Iran). Variables such as temperature, relative humidity, air velocity and mean radiant temperature of the shavadoon in the Souzangar House were measured and analyzed for this purpose. CFD analysis was performed using DesignBuilder based on temperature contours derived from field measurements. The results indicate that thermal comfort conditions are achieved in different seasons, and the mean radiant temperature is relatively stable especially during the summer due to the high thermal capacity of the soil. The impact of air velocity, which pushes out humidity from the shavadoon, is very little, rather negligible, in these spaces.