تحليلي بر روند پارادايم توسعه‌يافتگي و تأثير آن بر همگرايي ملي در ايران

Analysis of the Development Paradigm and Its Impact on National Convergence in Iran

هدف توسعه، بهبود زندگي و توزيع عادلانه منابع است. توازن‌نداشتن توسعه در ميان مناطق موجب شكاف و تشديد نابرابري منطقه‌اي و فضايي و مانعي در مسير توسعه ملي محسوب مي‌شود. با اعتقاد به اينكه توسعه متوازن مي‌تواند همگرايي را در جامعه چند‌قوميتي تحكيم بخشد، اين مقاله به تبيين رابطه توسعه‌يافتگي و همگرايي ملي در فضاي جغرافيايي ايران بر اساس برنامه‌هاي توسعه اقتصادي‌اجتماعي كشور در چند سال اخير مي‌پردازد. اين تحقيق توصيفي‌تحليلي است و با استفاده روش تاپسيس خطي بررسي شده است كه 14متغير در ابعاد جغرافيايي، زيربنايي، اقتصادي و اجتماعي دارد. يافته‌ها نشان داد شكاف توسعه در ايران در چند دهه اخير رو به افزايش بوده است. نتايج نشان داد ارتباط مستقيمي بين توسعه‌يافتگي با تفاوت فرهنگي در ايران وجود دارد. نگرش‌هاي توسعه بيش از آنكه كاربردي توأم با برنامه‌ريزي داشته باشند، متأثر از شرايط سياسي‌امنيتي است؛ بنابراين آنچه همگرايي ملي را تحكيم مي‌بخشد رويكرد سيستمي به توسعه است. استفاده از توان‌هاي محيطي با اعتلاي اقتصاد ملي و مشاركت اقوام ميسر مي‌شود.

Given the ultimate goal is to improve life and ensure a fair distribution of resources, the imbalance of development among the regions causes gaps and exacerbations of regional and spatial inequality and an obstacle to national development. Balanced development can consolidate convergence in a multi-ethnic society. This paper seeks to explain the relationship between national development and convergence in the geographic domain of Iran based on the country’s socio-economic development plans over the past few years. A descriptive-analytic research was carried out using a linear topsy method to analyze 14 variables in geographic, infrastructural, economic and social dimensions. The findings indicate that the development gap in Iran has increased over the past decade. The results showed a direct relationship between development and cultural differences in Iran. Developmental attitudes are more under the influence of political-security conditions than planning. Thus, what consolidates national convergence is a systemic approach to development and use of environmental capabilities in national economic growth and participation of ethnic communities.