اثرات اقتصادي رقيق‌شدگي پيش‌بيني نشده در كارگاه‌هاي استخراج زيرزميني منگنز و نارچ

ECONOMIC ANALYSIS OF UNPLANNED DILUTION IN UNDERGROUND STOPES, case study: Manganez

در كارگاه‌هاي استخراج زيرزميني به دليل اضافه‌ شكست و ريزش ديواره‌ها و سقف و مخلوط شدن باطله با ماده معدني پديده رقيق‌شدگي پيش-بيني‌ نشده رخ مي‌دهد. اين پديده سبب كاهش عيار ماده معدني و به دنبال آن صرف هزينه جهت جبران نقصان عيار مي‌شود و از طرف ديگر موجب صرف هزينه براي استخراج باطله مي‌گردد. از اين رو اندازه‌گيري ميزان اضافه شكست و ريزش به منظور تعيين رقيق‌شدگي و به دنبال آن بررسي اثر اقتصادي ناشي از آن در كارگاه‌هاي استخراج زيرزميني از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. لازمه اين اندازه‌گيري، رصد كردن فضاي حفاري است زيرا تنها با معلوم بودن عيار محصول خروجي معدن كه مخلوطي از توليد كارگاه‌هاي مختلف با تناژها، عيارها و رقيق-شدگي‌هاي گوناگون است نمي‌توان وضعيت رقيق‌شدگي‌هاي رخ داده شده در كارگاه‌ها را به تفكيك كارگاه مشخص كرده و از آنجا پيامدهاي حاصل از اضافه شكست را مطالعه كرد. در اين مقاله با استفاده از سيستم مانيتورينگ فضاي حفاري، به بررسي تأثير اضافه شكست و ريزش كارگاه‌ها در كاهش عيار و ايجاد رقيق‌شدگي و از آنجا افزايش هزينه استخراج كانسنگ و به دنبال آن كاهش سود حاصل از فروش محصول پرداخته شد. به اين منظور با تعريف معادل خطي اضافه شكست و ريزش براي رقيق‌شدگي، سيستم مذكور بر روي تعداد 24 كارگاه استخراج، از مجموعه معادن منگنز ونارچ به اجرا در آمد و منجر به كشف روابط حاكم بين پارامترهاي اضافه شكست و رقيق‌شدگي و پارامترهاي اقتصادي از جمله رابطه پيش‌بيني افت سود ناشي از اضافه شكست گرديد. نتايج حاصل از تحليل داده‌ها نشان مي‌دهد اضافه شكست حد سربه‌سري در مقدار 2/18 متر كه رقيق‌شدگي 67/38 درصد را به همراه دارد اتفاق افتاده و در اين حالت ميانگين عيار ماده معدني استخراجي نسبت به عيار برجا با 16 واحد افت همراه بوده و اضافه شكست و ريزش بيشتر از آن زيان‌دهي معدن‌كاري را در پي خواهد داشت.

In underground stopes, unplanned dilution occurs due to the overbreak and slough of walls and roof and consequently contamination of ore with wastes. This phenomenon not only leads to a reduction in the grade and, consequently costing to deficit grade, but also leads to the cost for mining the waste. Hence, the measurement of the amount of overbreak and slough of roof and walls of stopes in order to determine the unplanned dilution and, consequently, the study of the economic effects of it, is very important in underground mining. In this paper, using the cavity monitoring system (CMS), the effects of unplanned dilution on reduction of grade and increase in the cost of mining and reduction in the profit investigated. For this purpose, by defining the linear equivalent of overbreak and slough (ELOS) for the dilution, the system was implemented on 24 stopes of Venarch Manganese Mines and led to the discovery of the relations between the overbreak and dilution parameters and the economic parameters, including prediction relationship of the loss of profit. Results of data analysis indicate that the break-even of over break is in the 2.18 (m) that results 67.38% dilution.