پديد آورندگان :
شيري، محمدرضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر , عطايي، رضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر , گل زردي، فريد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر
كليدواژه :
اثرات زيست محيطي , ارزيابي تاثير چرخه حيات , انتشار , مصرف منابع
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: چرخه حيات (lca) رويكردي براي ارزيابي اثرات محيط زيستي توليد محصول يا انجام يك فعاليت است كه بر اساس دو شاخص ميزان مصرف منابع و انتشار انواع آلاينده‌ها به محيط زيست محاسبه مي‌شود. بدين منظور، اين پژوهش با هدف تعيين اثرات زيست‌محيطي نظام توليد ذرت در شرايط آب‌وهوايي مغان با استفاده از lca انجام شد. مواد و روش‌ها: براي تجزيه‌و‌تحليل اثرات زيست‌محيطي، از روش iso14014 به ازاي يك واحد كاركردي معادل با يك تن دانه استفاده شد. بدين ترتيب، ميزان نهاده‌هاي ورودي (از جمله سوخت‌هاي فسيلي و كودهاي معدني)، توليد و انتقال نهاده‌هاي كشاورزي (نظير توليد كودهاي شيميايي) و عمليات به‌كارگرفته‌شده در مزرعه (شامل شخم و برداشت) به ازاي يك واحد كاركردي تعيين شد. در گام اول، مميزي چرخه حيات (lci)، ميزان مصرف نهاده‌ها و انتشار آلاينده‌ها به ازاي يك واحد كاركردي تعيين شد. در مرحله بعد، تاثير چرخه حيات ارزيابي شد و بر اساس شاخص‌هاي اطلاعات مرحله قبل، در9 گروه تاثير شامل گرمايش جهاني، اسيديته، اوتريفيكاسيون، اكوسيستم خشكي و آبي، تغيير كاربري اراضي، تخليه منابع فسيلي، تخليه منابع فسفات، تخليه منابع پتاسيم و تخليه منابع آبي دسته‌بندي شدند. در نهايت، بعد از نرمال‌سازي و وزن‌دهي داده‌ها، شاخص نهايي براي اين گروه‌هاي تاثير برآورد شد. نتايج و بحث: برآورد شاخص‌هاي زيست‌محيطي (ecox) و يا تخليه محيطي (rdi) براي گروه‌هاي تاثير نشان داد كه ارزش‌هاي ecox و rdi براي گروه‌هاي تاثير گرمايش جهاني، اسيديته، اوتريفيكاسيون اكوسيستم خشكي و آبي، تغيير كاربري اراضي، تخليه منابع فسيلي، تخليه منابع فسفات، تخليه منابع پتاسيم و تخليه منابع آبي به ترتيب برابر با 0/04، 0/29، 0/50، 0/11، 0/03، 2/27، 0/75، 0/03 و 0/56 به دست آمد. بنابراين، مي‌توان نتيجه گرفت در ميان شاخص‌هاي زيست‌محيطي بيشترين سهم نظام توليدي ذرت به ترتيب براي گروه‌هاي موثر اوتريفيكاسيون اكوسيستم خشكي و اسيديته و در ميان گروه‌هاي تخليه منابع، تخليه منابع فسيلي بيشترين تاثير سوء زيست‌محيطي را در توليد ذرت در منطقه مغان داشتند. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج و به منظور كاهش اثرات زيست‌محيطي نظام توليد ذرت چنين به نظر مي‌رسد كه مي‌توان از روش‌هاي مختلف مديريت نظام زراعي همچون كاربرد نهاده‌هاي آلي، تناوب، گياهان تثبيت‌كننده نيتروژن و خاك‌ورزي حداقل بر مبناي بهره‌گيري از اصول كم‌نهاده براي كاهش اين اثرات زيست‌محيطي بهره جست.
چكيده لاتين :
Introduction: Life cycle assessment (LCA) is a methodology for measuring the environmental impacts associated with a product, process or activity, by identifying, quantifying and evaluating the resources consumed, along with all emissions and wastes released into the environment. This study examined the environmental impacts for Maize production under Moghan climatic conditions by using LCA methodology.
Materials and methods: This analysis considered the entire system which was required to produce one ton of maize grain. For this purpose, a functional unit was assumed based on ISO14040 methods which included the extraction of raw materials (e. g. fossil fuels and minerals), the production and transportation of farming inputs (e. g. fertilizers) and all agricultural operations in the field (e. g. tillage and harvest). As a first step, all emissions and the consumption of resources connected to the different processes were listed in a Life Cycle Inventory (LCI) and related to a common unit, namely one ton of grain. Next a Life Cycle Impact Assessment (LCIA) was carried out, in which the inventory data were aggregated into indicators for environmental effects, which included climate change (global warming), acidification and eutrophication (terrestrial and aquatic ecosystems), land use, phosphate resource depletion, potassium resource depletion and water resource depletion. After normalization and weighting of the indicator values it was possible to calculate summarizing indicators for resource depletion and environmental impacts.
Results and discussion: The values for climate change (global warming), acidification and eutrophication (terrestrial and aquatic ecosystems), land use, phosphate resource depletion, potassium resource depletion and water resource depletion were estimated at 0.04, 0.29, 0.50, 0.11, 0.03, 2.27, 0.75, 0.03 and 0.56, respectively. As a result, among environmental effect categories (EcoX) the highest environmental impacts were observed in the eutrophication (terrestrial) and acidification categories; among the resource depletion categories (RDI), he depletion of fossil resources had the greatest negative environmental impact for maize production in the Moghan region.
Conclusion: It seems that management systems based on a low input system, including organic fertilizers and minimum tillage, could be regarded as an alternative management strategy for reducing problematic environmental impacts.
