بررسي اثر تنش شوري بر تركيب­هاي شيميايي اسانس گياه مرزه رشينگري Satureja rechingeri Jamzad

The effects of salinity on chemical composition of essential oil of Satureja rechingeri

تنش­هاي محيطي و بويژه تنش كم آبي و شوري از موانع اصلي در توليد محصولات كشاورزي در بسياري از نقاط دنيا بويژه مناطق خشك ونيمه خشك همچون ايران محسوب مي­شوند. جنس مرزه از جمله گياهان معطر دارويي شناخته شده است كه از نظر اقتصادي، دارويي و پزشكي از اهميت بسياري برخوردار است. در اين تحقيق اثر غلظتهاي مختلف شوري NaCl بر تركيب اسانس گياه مرزه رشينگري مورد بررسي قرار گرفت. تيمارهاي شوري اعمال شده شامل شاهد (بدون تنش)، 30، 60، 90، 120و150 ميلي مولار مي­باشد. اسانس­ گيري از تيمارهاي مختلف با روش تقطير با آب انجام شد و سپس اسانس ­ها با استفاده از دستگاه GC-MS مورد تجزيه قرار گرفت. نتايج آناليز اسانس نشان داد كه تغييرات ميزان كارواكرول به عنوان مهم­ترين تركيب شناخته شده در اسانس گياه مرزه رشين گري در اين بررسي از روندهاي منظم افزايشي يا كاهشي تبعيت نمي­ كند به طوري كه بيشترين مقدار آن در تيمار شاهد و كمترين مقدار آن در تيمار 30 ميلي مولار مشاهده شد. همچنين ديگر تركيبات مهم نيز كه شامل لينالول، تيمول و 4- ترپينئول مي­باشند، از رونده اي افزايشي يا كاهشي منظمي تبعيت نمي­كنند. نتايج اين تحقيق حاكي از آن است كه تنش شوري باعث ايجاد تغييراتي در تركيب­هاي اصلي اسانس گياه مرزه رشينگري مي­شود.

Environmental stresses, particularly water and salt stress, are considered as one of the major obstacles in the production of agricultural crops in many parts of the world, especially in arid and semiarid regions such as Iran. Satureja is famous aromatic and medicinal genus which is very important in economical, medicinal and pharmaceutical aspects. In this study the effects of NaCl concentration on composition of essential oil of Satureja rechingeri was investigated. The salt treatments were 30, 60, 90, 120, and 150 mM. The essential oils were obtained by hydrodistillation method and were analyzed by capillary GC and GC-MS. Carvacrol as the main component of the oil does not follow the trends of increasing or decreasing regularly so that its highest and lowest content were observed in control and 30 mM respectively. Also other components including linalool, thymol, 4-terpineol does not follow the trends of increasing or decreasing regularly. The results of this study show that salt stress causes changes in composition of essential oil of Satureja rechingeri.