بررسي فلور، شكل زيستي و پراكنش جغرافيايي گياهان منطقه حفاظت شده شيدا، چهارمحال و بختياري، ايران

The investigation of the flora, life forms and chorotypes of the plants in the Sheida Protected Area Chaharmahal va Bakhtiari Province, Iran

بررسي فلوريستيك هر منطقه يكي از موثر‌ترين روش‌ها جهت مديريت و حفاظت از ذخاير توارثي تنوع زيستي موجود است. منطقه حفاظت شده شيدا با مساحت 23832 هكتار در استان چهارمحال و بختياري مي‌باشد و در محدوده جغرافيايي ˊ25 ̊50 تا ˊ44 ̊50 طول شرقي و ˊ33 ̊32 تا ˊ41 ̊32 عرض شمالي قرار دارد. حداقل و حداكثر ارتفاع منطقه به ترتيب 2100 و 3165 متر از سطح دريا مي‌باشد. در اين مطالعه گونه‌هاي گياهي موجود در منطقه جمع آوري و تعداد 316 گونه گياهي از 48 تيره و 206 جنس شناسايي شدند. گونه‌ها بيشتر متعلق به خانواده‌هاي Asteraceae (56 گونه)، Fabaceae (36 گونه)، Lamiaceae (32 گونه)،Poaceae (29 گونه)، Apiaceae (25 گونه) و Brassicaceae (18گونه) و جنس‌هاي Astragalus (17 گونه)، Centaurea (10 گونه)، Cousinia ، Nepeta، Salvia و Stachys (5 گونه)، Silene، Bromus و Hordeum (4 گونه) مي‌باشند. از بين گياهان حدود 44/9 % (دارويي)، 34/8 % (علوفه اي- مرتعي)، 6/6 % (سمي)، 5/3 % (علف هرز)، 4/4 % (صنعتي) و 3/7 % (حفاظت خاك- پوششي) مي‌باشند. شكل زيستي گونه‌هاي گياهي مطابق روش رانكيائر شامل 48/7 % همي‌كريپتوفيت ، 31/3 % تروفيت ، 10% كامفيت، 8 % ژئوفيت و 2 % فانروفيت مي‌باشند. بررسي پراكنش جغرافيايي گياهان منطقه نشان داد كه 64/2 درصد گونه ها (203 گونه) به ناحيه ايراني- توراني تعلق داشتند. ساير گونه‌ها علاوه بر ناحيه رويشي ايراني- توراني در نواحي رويشي ديگر نيز پراكنش دارند.

The floristic investigation of each area is one of the most effective methods for managing and conserving genetic storages of existing biodiversity. The Sheyda Protected Area with 23832 hectars is located in Chaharmahal Va Bakhtiari and its geographical position is 50 ̊ 25ˊ to 50 ̊ 44ˊ E and 32 ̊ 33ˊ to 32 ̊ 41ˊ N. The minimum and maximum elevation is 2100 and 3165 from sea level, respectively. In this study plant species in the area were collected and 316 plant species from 48 families and 206 genera were identified. The plant species mostly belong to Asteraceae (56 species), Fabaceae (36 species), Lamiaceae (32 species), Poaceae (29 species), Apiaceae (25 species) and Brassicaceae (18 species) families and Astragalus (17 species), Centaurea (10 species), Cousinia, Nepeta, Salvia, Stachys (5 species), Silene, Bromus and Hordeum (4 species) genera. Among these plants about 44.9 % are (medicinal), 34.8 % (pastural-feed), 6.6 % (poisonous), 5.3 % (weed), 4.4 % (industrial), and 3.7 % (soil conservation-cover) uses. The life form of plant species according to Raunkierʼs method are consists of 48.7 % hemicryptophytes, 31.3 % therophytes, 10 % camaephytes, 8 % geophytes and 2 % phanerophytes. The chorotypes of plants species showed that 64.2 percent (203 species) of the plant species belonged to Irano–Touranian zone. Other species in addition to Irano–Touranian zone grew in other geobotanical zones too.