تحليل كالبدي – فضايي نواحي شهري بر اساس شاخص‌هاي رشد هوشمند شهري (مطالعه موردي: شهر بابل)

The Physical-Spatial Analysis of Urban Areas Based on the Indicators of the Urban Smart Growth (A Case Study: Babol)

امروزه شهرهاي بسياري در سطح جهان وجود دارند كه در اثر رشد پراكنده، منابع طبيعي و فضاهاي باز و سبز خود را مورد بهره‌برداري نادرست قرار داده‌اند. يكي از راه هاي مقابله با چنين رشد نابساماني در دنيا، بهره‌گيري از الگوي « رشد هوشمند» در تهيه طرح هاي توسعه شهر است. در اين راستا، در تحقيق پيش رو به تحليل كالبدي- فضايي شاخص‌هاي رشد هوشمند شهري در نواحي شهر بابل و عوامل موثر بر آن از طريق 8 شاخص كليدي رشد هوشمند پرداخته شده است. هدف از انجام اين تحقيق، تحليل كالبدي - فضايي و اولويت‌بندي نواحي هفتگانه شهر بابل براساس شاخص هاي رشد هوشمند در راستاي تحقق اهداف توسعه پايدار مي‌باشد. روش تحقيق در پژوهش حاضر، توصيفي- تحليلي است و از نظر هدف از نوع تحقيقات كاربردي محسوب مي‌شود. براساس مدل سلسله مراتبي پيشنهادي، در جمع­آوري داده‌هاي موردنياز براي تعيين وزن معيارها از پرسشنامه مقايسات زوجي ANP و براي رتبه بندي نواحي براساس شاخص­هاي رشد هوشمند شهري از پرسشنامه ARAS استفاده شده است. جامعه نمونه آماري، 20 نفر از مديران و كاركنان ارشد شهرداري بابل است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه ناحيه 4 واقع در بافت مركزي و هسته اوليه شهر با امتياز 198/0 بهترين حالت و ناحيه 1 با 090/0 امتياز، بدترين وضعيت را داشته است. براين اساس، از لحاظ سطح بندي شاخص‌هاي رشد هوشمند مي توان نواحي يك، دو( با 118/0 امتياز) و ناحيه سه (با 117/0 امتياز) را به عنوان نواحي محروم در نظر گرفت كه در اولويت اول توسعه قرار دارند و توجه ويژه مديران شهري را براي محروميت زدايي مي طلبند.

Today, there are many cities around the world that have been exploited by the dispersed growth of natural resources, open and green spaces. One of the ways to cope with such a disorderly growth in the world is to use the smart growth pattern in city development plans. In this regard, in the forthcoming research, the analysis of the physical-spatial parameters of urban smart growth indicators in areas of Babol city and the factors influencing it through eight key indicators of smart growth have been addressed. The purpose of this research is to investigate the physical and spatial analysis and prioritize the seven areas of Babol based on smart growth indices in order to realize the goals of sustainable development. The research method in this study is descriptive-analytic and is considered as an applied research in terms of purpose. Based on the proposed hierarchical model, an ANP paired comparison questionnaire was used to collect the required data to determine the weight of the criteria. The ARAS questionnaire was used to rank the areas based on urban smart growth indices. Statistical sample society is 20 senior managers and senior officials of the municipality of Babol. The results of the research show that area 4 located in the central and old nucleus of the city with a score of 0/198 has the best condition, and area 1 with 0/090 score is the worst situation. Accordingly, in terms of the level of smart growth indicators, one, two (with a score of 118) and a third (with a score of 117) areas are considered as deprived areas that are in the first priority of development and attention Urges by city managers to eliminate deforestation.