تحليل راهبردهاي پايداري مرتع از نگاه سازماني در راستاي توسعه پايدار روستايي (نمونه مطالعه: استان خراسان‌جنوبي)

هدف اين مقاله، سنجيدن ظرفيت‌ها و محدوديت‌هاي مراتع استان خراسان‌جنوبي در راستاي توسعه پايدار روستايي با استفاده از الگوي SWOT است. اين الگو مشتمل بر چهار مؤلفه قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهديدهاست. روش پژوهش برمبناي هدف، كاربردي و برمبناي روش، توصيفي‌تحليلي است. مفاهيم اين پژوهش، با استفاده از ديدگاه پنجاه كارشناس در سازمان‌ها و مراكز تحقيقاتي مرتبط‌با زمينه‌هاي تخصصي مختلف تعيين شد و با وزن‌دهي و رتبه‌بندي براساس الگوي SWOT، ميزان اهميت اين عوامل مشخص و سپس نكات مثبت و منفي مراتع منطقه شناسايي شد. نتايج نشان داد كه ظرفيت موجود براي توسعه و حل مسائل مرتعي استان خراسان‌جنوبي تا حدودي مهياست. براين‌اساس مهم‌ترين عامل قوت، انجام عمليات مميزي مراتع با ارزش 548/ 0؛ مهم‌ترين عامل ضعف، نوع دام غالب و مازاد متكي به مرتع با ارزش 384/ 0؛ مهم‌ترين فرصت، برخورداري از دانش بومي و سنتي به‌منظور احياي مراتع با ارزش 388/ 0؛ و مهم‌ترين تهديد، كمبود بارش‌هاي جوّي و تداوم خشك‌سالي و افت توان توليدي مراتع با ارزش 4/ 0 است. شايان‌ذكر است كه راهبرد تهاجمي به‌‌عنوان بهترين راهبرد براي مديريت و توسعه مراتع تعيين شد.