بررسي و تحليل اسطوره مهر در كتاب يكصد منظومه عاشقانة ادب فارسي

Analyzing the Myth of Mehr in the Book One Hundred Persian Narrative Love Poems

بخشي از متون كلاسيك ادب فارسي را منظومه­ هاي عاشقانه در سه حوزه ادبيات حماسي، غنائي و عرفاني تشكيل مي­دهد. يكي از ويژگي‌هاي مشترك اين آثار حضور گسترده بن‌مايه‌ها و مؤلفه‌هاي اسطوره­اي در آن­هاست كه مي­توان از منظر نقد اسطوره­اي به توصيف، بررسي و نقد آن پرداخت. در اين نوشتار با اتخاذ رويكرد اسطوره­شناسي تطبيقي ماكس مولر از نظر ساختار و كنش شخصيت­هاي داستاني تعدادي از منظومه­هاي عاشقانه مجموعه «يكصد منظومه عاشقانه ادب فارسي» مورد نقد و بررسي قرارگرفته است. با خوانش منظومه­هاي عاشقانه از اين ديدگاه، چرايي يك‌ساله بودن سفر قهرمان، علت اشاره به شهرهاي شرقي و غربي (چين و روم)، دليل حضور فرد راهنما و ياريگر، سبب حضور زنان افسونگر و جادوگر، فلسفه وجودي اسامي نجومي شخصيت­هاي داستاني و دليل مراحل چندگانه ماجراجويي­هاي قهرمان داستان منظومه ­هاي عاشقانه مشخص مي­شود.

Narrative love poems constitute a part of Persian classical literary texts, and they are divided into three areas of epic, lyrical, and mystical literature. One of the common features of these works is the extensive presence of the and mythological archetypes and elements in them which could be described, evaluated, and discussed using mythological criticism. In this paper some of the poems of the collection of One Hundred Persian Narrative Love Poems are discussed using the comparative mythological approach of Max Muller regarding the structure and character interaction. Reading the poems in the light of this approach allows us to determine why the protagonists journey lasts one year, to what purpose the orient and the occident are mentioned (China and Roman Empire), the reason behind the presence of a guide, witches and seducing women, horoscopic names, fictional characters and the manifold adventures of the protagonist of the poems. .