تعيين تابع توزيع احتمالاتي يخبندان‌هاي ايران طي 2010-1981

Determine the probability distribution function of frosts in Iran during the period (1981-2010)

بخش كشاورزي وابسته ­ترين بخش به اقليم است و اقليم تعيين كننده­ ي اصلي زمان، مكان، منابع توليد و بهره­ وري فعاليت­هاي كشاورزي است. تاريخ رخــداد اولين دماي صفردرجه در پائيز و آخرين رخداد آن در بهار به لحاظ كشاورزي داراي اهميت مي­ باشد. اين اطلاعات در تعيين گونه ­هاي مناســب جهت كاشــت در هر منطقــه ­اي به كار مي­ آيند. هدف اين پژوهش شناسايي بهترين تابع توزيع احتمالاتي براي استخراج ويژگي­ هاي آماري يخبندان­ هاي ايران است. بدين منظور تاريخ يخبندان­ هاي زودرس پاييزه و ديررس بهاره­ با استفاده از دماي كمينه­ ي روزانه­ ي 44 ايستگاه همديد ايران براي يك دوره 30 ساله (2010 – 1981) استخراج شد. پس از برازش توزيع­ هاي گوناگون، با استفاده از آزمون نكويي برازش آندرسن-دارلينگ بهترين توزيع انتخاب گرديد. نتايج بيانگر اين است كه بيشتر ايستگاه­ ها از توزيع ويكبي پيروي مي­ كنند. بر اساس محاسبات انجام شده اولين روز يخبندان در ارتفاعات شمال غربي (سقز، همدان، اردبيل و زنجان)، شمال شرقي ( بجنورد، تربت حيدريه و بيرجند و همچنين در ارتفاعات زاگرس مركزي (شهركرد) به دليل نزديكي بيشتر با سرزمين­ هاي سرد شمالي، همچون سيبري و اروپاي شمالي و همچنين ورود زودتر سيستم بادهاي غربي رخ خواهدداد و ديرترين رخداد اولين روز يخبندان كمي دورتر از سواحل جنوبي ايران در نوار باريكي موازي با ساحل و قسمت­ هايي از سواحل شمالي (از بابلسر تا بندر انزلي) رخ مي ­دهد و همچنين زودترين رخداد آخرين روز يخبندان در همين ناحيه در اوايل بهمن رخ مي­ دهد. ديرترين روز پايان يخبندان در ايران در آذربايجان، كردستان، خراسان و ارتفاعات استان چهار محال و بختياري رخ مي ­دهد.

Agricultural sector is most dependent on climate, and climate is the main determinant of time, location, production resources, and productivity of agricultural activities. The first event of zero-degree temperature in fall and its last event in spring is important for agriculture. This information is used to determine the species suitable for planting in each area. The present study seeks to identify the probability distribution function for extracting statistical characteristics of frost events in Iran. For this purpose, the history of early autumn and late spring frosts were extracted using daily minimum temperatures of 44 synoptic stations in Iran for a period of 30 years (1981-2010). After fitting various distributions, the best distribution was selected using Anderson-Darling goodness of fit test. Results indicated that most stations follow the Wakeby distribution. Based on the calculations, the first day of frost occurs in the highlands of the Northwest (Saqez, Hamedan, Ardabil, and Zanjan), Northeast (Bojnoord, Torbat-e Heydariyeh, Birjand, and also the Central Zagros Mountains (Shahr-e Kord), due to proximity with cold lands of the North such as Siberia and Northern Europe as well as early entry of westerly winds to this region compared to other regions of Iran will occur. and the latest event of the first day of frost occurs a little farther from the southern coast of Iran in a narrow strip along the coast and parts of the northern coasts (from Babolsar to Bandar Anzali). The earliest event of the last day of frost occurs in the same area in early February. The latest day of frost in Iran occurs in Azerbaijan, Kurdistan, Khorasan, and highlands of the province of Chahar Mahal and Bakhtiari