تداوم زندگي كوچ نشيني از دوره پيش از تاريخ تا عصر حاضر در منطقه ميان كوه شهرستان اردل؛ بر پايه مدارك باستان شناختي

Continuity of the nomadic lifestyle in the Bakhtiari Region from Prehistory to the modern era: based on the archaeological evidence from Miankouh, Ardal County, Chaharmahal and Bakhtiari provinc

بخش ميان كوه كه در جنوب غرب شهرستان اردل واقع شده است، از بخش هاي كوهستاني استان چهارمحال و بختياري است. اين بخش طي سه فصل در سال هاي 1387 تا 1390 مورد بررسي قرارگرفت كه طي اين بررسي 600 محوطه از دوره پارينه سنگي مياني تا دوره قاجاريه شناسايي شد. بخشي از اين منطقه باوجود رشته كوه هفت چشمه و گره با ارتفاعي بيش از 3500 متر زمستان هاي سرد و تابستان هاي معتدل و بخشي با ارتفاعي كم بين 1100 تا 1800 متر در تابستان ها گرم و در زمستان ها سرد است. از اين رو منطقه اي بسيار مستعد براي شكل گيري و توسعه جوامع انساني با معيشت دامداري از دورترين ايام تاكنون بوده است. دامنه هاي كوه گره و كوه هفت چشمه تا ارتفاع بالاي 3000 متر امروزه مورد استفاده كوچ نشينان است، الگويي كه در گذشته نيز با توجه به يافته هاي باستان شناسي به احتمال زياد وجود داشته است. بيشتر محوطه هاي شناسايي شده به ويژه در دوره نوسنگي (9محوطه) در دره هاي كوچك و بزرگ و دامنه ارتفاعات قرار گرفته اند و تمامي ويژگي هاي ريخت شناختي استقرارهاي كوچ نشيني امروزي را دارند. عامل پيوند دهنده آن ها هم جواري اين محوطه ها با معماري موقتي كوچ نشينان بختياري است. تمامي محوطه هاي باستاني دوره استقراري كوتاهي دارند، به اين معنا كه پس از اين دوره يا متروك شده اند يا تنها براي مدت كوتاه ديگري مسكوني بوده اند و حضور آن ها در دامنه هاي شيب دار با خاك كم عمق نشان از زندگي كوچ نشيني دارد.

The Miankouh district in the southwest of the Ardal County is one of the most mountainous areas in Chaharmahal and Bakhtiari province. During three season of archaeological surveys conducted from 2008 to 2011 six hundred sites, spanning from Middle Paleolithic to the Ghajar period have recorded Parts of the Miankouh region, including Haft-Cheshmeh and Gareh mountains with elevation of more than 3500 m, have cool winter and moderate summer, while other parts with elevation between 1100 to 1800 m altitude have hot summer and cool winter. Therefore, the region has been suitable for forming and developing human occupations by pastoral subsistence from ancient to modern time.Today, the slopes of Gareh and Haft-Cheshmeh mountains with elevation higher than 3000m are being used by Bakhtiari nomads, a pattern that may has been well existed in the past as archaeological data suggest. Most recorded sites particularly those of the Neolithic period (9 sites) are located in large and small valleys and sloped grounds, a pattern that prevail today among nomadic campsites as well.. Their shared factor is their location which is close to modern nomadic encampments (in local dialect: Vaargah). All ancient sites in the survey area demonstrate short-lived settlement, in most cases representing a single-period occupation, but in few examples have been resettled for a short period in latter times. Location of such sites on foot of slopes and lacking raised parts indicate their nature as a short-lived nomadic sites