عنوان مقاله :
نسبت ايمان و عقل از منظر نجم‌الدين رازي
عنوان به زبان ديگر :
The Relationship between Faith and Reason from the Viewpoint of Najmuddin Razi
پديد آورندگان :
لواساني، محمدرضا دانشگاه اديان و مذاهب , رسولي‌پور، رسول دانشگاه خوارزمي
كليدواژه :
نجم‌الدين رازي , عقل‌گرايي حداكثري , عقل‌گرايي انتقادي , عقل‌گرايي اعتدالي , عقل , ايمان‌گرايي , ايمان
چكيده فارسي :
مقاله حاضر با هدف يافتن نسبت معرفتي ميان ايمان و عقل و در نهايت سنجش ميزان عقلانيت از منظر نجم‌الدين رازي تأليف شده است، ايمان و عقل در نگاه وي به ابزار معرفت‌شناسي مي‌مانند و گوهر عقل يا روح رحمت للعالمين با اوصاف متعددش، جوهري است نوراني با اعتبارات ملك، نور و قلم. آن‌گاه معرفت عقلي مرتبه‌اي از مراتب وصول به علم توحيد بوده و جايگاهي براي رسيدن به معرفت شهودي است كه در عالم معقول كاربرد دارد و معرفت نجات‌بخش هنگامي است كه بناي عقل انسان، مطلع نور ايمان باشد تا نبوت انبيا مقرر شود. گوهر ايمان معدني است كه جايگاه آن طور دوم قلب بوده و تكيه بر عقلانيت رهگذري براي ايمان‌گرايي است كه اثر تابش نور ايمان بر دل، تصديق نام دارد. تصويري كه رازي از نسبت ايمان و عقل ترسيم كرده، عقلانيتي متعادلانه و تلفيقي، ميان عقل‌گرايي حداكثري و انتقادي توأمان با ايمان‌گرايي است كه در تعيين اعتبار يا عدم اعتبار نظام‌هاي اعتقاد ديني در فلسفۀ دين نقش مؤثر دارند و تعامل آن دو، عامل ارائۀ درست دين و مانع آسيب‌هاي دروني و بيروني است. اين همه، نظر به تطبيق آراي وي با رويكردهاي فراگير ايمان و عقل استخراج شده است.
چكيده لاتين :
The present article aims at finding an epistemic relationship between faith and reason and ultimately measuring the amount of rationality from the viewpoint of Najmuddin Razi. Faith and reason in his view are epistemological instruments, and the essence of wisdom or the spirit of the Mercy to the Worlds - with its numerous qualities - is a luminous substance with aspects such as reign, light and pen. Then, rational knowledge is a level on the hierarchy of attaining the monotheism knowledge and is a position for reaching the intuitive knowledge that is useful in the intelligible world, and the saving knowledge is the one in which the human intellect structure informs the light of faith, so that prophecy of the prophets is prescribed. The essence of faith is a mine whose second place is the heart, and reliance on rationality is the path for faith; the effect of the radiation of the light of faith on the heart is called acknowledgment. The relationship between faith and reason as depicted by Razi is a balanced and mixed rationality, one which falls between maximal and critical rationalism combined with fideism that play an effective role in determining the validity or invalidity of religious belief systems in the philosophy of religion and the interaction of the two causes the correct presentation of religion, and prevents internal and external damages. All of these have been extracted from the comparison of his views with the comprehensive approaches to the faith and reason.
