پديد آورندگان :
تبرايي، مهناز دانشگاه پيام نور - گروه فلسفه و كلام اسلامي , عباسيان چالشتري، محمدعلي دانشگاه پيام نور - گروه فلسفه و كلام اسلامي , علم‌الهدي، علي دانشگاه پيام نور - گروه فلسفه و كلام اسلامي , محمدي، ناصر دانشگاه پيام نور - گروه فلسفه و كلام اسلامي
كليدواژه :
واجب‌الوجود , تنزيه , الهيات سلبي , ابن‌سينا
چكيده فارسي :
در اين مقاله الهيات سلبي در ابعاد وجودشناختي، معرفت‌شناختي و زبان‌شناختي در انديشۀ ابن‌سينا با توجه به دلايلي چون تباين خالق و مخلوق، تأكيد بر وحدت و بساطت حقيقي ذات خداي متعال، مثل و شبيه نداشتن، همچنين حد و ماهيت نداشتن او، اطلاق و عدم تناهي، ناتواني انسان در احاطۀ بر خداي متعال، تعالي و فوق عقل بودن خدا، نقص معرفت معلول نسبت به علت، محدوديت قواي ادراكي بشر بررسي شده است. با بررسي نظام الهياتي ابن‌سينا به اين تبيين مي‌رسيم كه در وجودشناسي سينوي وجود شكاف عظيمي بين وجود مطلق يعني خدا و ديگر مخلوقات تأكيد مي‌شود. او علت مخلوقات است، اما شباهت نوعي با آنها ندارد و در بعد معرفت‌شناختي امكان معرفت ايجابي مطابق با واقع را براي انسان نفي كرده است. در ساحت زبان‌شناختي نيز دلايل الهيات سلبي مبتني بر بعد وجودي و معرفتي اين ديدگاه است .طبيعتاً آنچه ناشناختني و نايافتني است، بيان‌شدني هم نيست.
چكيده لاتين :
In this article, the ontological, epistemological, and linguistic aspects of negative theology has been examined in the works of Avicenna based on reasons such as the difference between the creator and the creature, the emphasis on the true unity and the simplicity of the essence of the sublime God, nonexistence of any similar being to Him, His freedom from limitations and quiddity, His absoluteness and infiniteness, human inability to comprehend the sublime Allah, the unfathomability of His sublimity and being to human intellect, the imperfection of the caused compared to the cause, and the human's limited perceptive power. The examination of Avicenna's theological system leads us to the point that Avicennan ontology emphasizes the huge gap that exists between the absolute being (i.e. God) and other beings. He is the cause of creatures, but does not have any generic similarity to them. In the epistemology sphere, Avicenna has rejected the possibility of the existence of a human positive knowledge that is congruent with reality. In the linguistic realm, the negative theology reasons that exist in his theory are in line with the ontological and epistemological dimensions of his viewpoint, i.e. it is natural that if something cannot be known and found, it cannot be expressed, either.
