عنوان مقاله :
جان هيك و اعتبار معرفت‌شناختي تجربۀ ديني
عنوان به زبان ديگر :
John Hick and the Epistemological Validity of Religious Experience
پديد آورندگان :
عمو رضايي، فرهاد دانشگاه تهران - پرديس فارابي , قنبري، حسن دانشگاه تهران - پرديس فارابي
كليدواژه :
معرفت‌شناسي , تجربۀ ديني , پايه بودن باور به وجود خدا , اصل گواهي و ثمرات مطلوب اخلاقي و معنوي , اصل اعتماد خطير
چكيده فارسي :
جان هيك فيلسوف نام‌آشناي معاصر با نظريۀ كثرت‌گرايي ديني شناخته شده است. اما ذكر اين نكته ضروري به‌نظر مي‌رسد كه يكي از اركان اصلي نظريۀ پلوراليستي هيك، تجربۀ ديني و نقشي است كه اين تجربه در اعتبار بخشيدن به باورهاي ديني دارد. در واقع وي از كثرت در تجارب ديني به كثرت‌گرايي در باورهاي ديني پل مي‌زند. هيك براي نشان دادن اعتبار معرفتي تجربۀ ديني به اصولي تمسك جسته است همچون: پايه بودن باور به متعلق تجربۀ ديني، اصل اعتماد خطير، اصل گواهي و اصل ثمرات معنوي و اخلاقي. در اين نوشتار به بررسي و نقد اين اصول مي‌پردازيم. همچنين به تنوع و تكثر تجربه‌هاي ديني مي‌پردازيم و نظر هيك را در اين زمينه بررسي خواهيم كرد. در ضمن اين نقد و بررسي، به تفصيل از مباني معرفتي هيك دربارۀ كثرت‌گرايي سخن خواهيم گفت. در پايان به اين نتيجه مي‌رسيم كه گرچه توجه به آثار تجارب ديني شايد دلگرم‌كننده باشد، به‌هيچ‌وجه از دل آنها برهان خدشه‌ناپذير منطقي به سبك براهين سنتي اثبات وجود خدا بيرون نمي‌آيد.
چكيده لاتين :
John Hick, the renowned contemporary philosopher, is known by his theory of religious pluralism. It should be noted, though, that one of the main principles of Hick’s pluralistic theory is the religious experience and the role such an experience has in the validation of the religious beliefs. In fact, he bridges the plurality of religious experiences to the plurality of religious beliefs. In order to show the epistemological validity of religious experience, Hick adopts some principles such as the criticality of having belief in the object associated with the religious experience, the principle of critical trust, the principle of testimony, and the principle of spiritual and moral outcomes. The article at hand analyzes and criticizes these principles. Moreover, the diversity and plurality of religious experiences are discussed and Hick’s view in this regard is investigated. In line with this investigation and criticism, we will extensively talk about Hick’s epistemological principles for pluralism. At the end, we conclude although paying attention to the consequences of religious experience can be promising, no rational, undisputable argument similar to the traditional arguments for the verification of the existence of God can be extracted from them.
