شاخص‌هاي سرمايۀ اجتماعي مؤثر بر رضايتمندي ساكنان سكونتگاه‌هاي غيررسمي (مطالعۀ موردي: محلۀ فرحزاد شمالي، تهران)

Social Capital Indicators Affecting Resident's Satisfaction in Informal Settlements (Case: Farahzad-Tehran, North Farahzad)

با مطرح‌شدن توسعة پايدار شهري، لزوم دستيابي به كيفيت زندگي مناسب و تأمين رضايتمندي ساكنان، پديدة اسكان غيررسمي با ديدي جامع­تر توسط محققان مطالعه مي‌شود. سرماية اجتماعي به عنوان يكي از معيارهاي اصلي توسعة پايدار، بر كيفيت زندگي و رضايتمندي از كيفيت زندگي تأثير شايان توجهي دارد. هدف پژوهش حاضر تعيين ابعاد مختلف سرماية اجتماعي مؤثر بر رضايتمندي ساكنان سكونتگاه­هاي غيررسمي و تبيين ارتباط اين دو مفهوم در چارچوب اهداف توسعة پايدار است. مطالعة حاضر در سطح سكونتگاه غيررسمي محلة فرحزاد تهران با روش توصيفي- همبستگي انجام گرفته است. ابزار جمع‌آوري داده­ها پرسشنامه است. حجم نمونه معادل 110 نفر بوده و تحليل داده­ها با نرم‌افزار SPSS انجام گرفته است. طبق نتايج، رضايتمندي از كيفيت زندگي در حد متوسط 5>72/2>1، با ميانة نظري 3 ارزيابي شد. همچنين، در سطح اطمينان 95 درصد ابعاد اعتماد غيررسمي، اعتماد تعميم­يافته، اعتماد رسمي، احساس امنيت، حمايت اجتماعي، همياري، وساطت اجتماعي، مشاركت اجتماعي، همكاري و انسجام اجتماعي، بر رضايتمندي تأثير مثبت و معنادار دارند. براساس نتايج رگرسيون چندگانه، متغير وابسته به‌طور مستقيم از متغيرهاي اعتماد غيررسمي، حمايت اجتماعي، همياري، مشاركت اجتماعي و اعتماد رسمي، تأثير مي­پذيرد و اين متغيرها حدود 52 درصد تغييرات متغير وابسته را تبيين مي­كنند.

Given the importance of sustainable urban development, the problem of informal settlements is entering a new phase of research and social capital, as an important aspect of the quality of life, is being widely explored. The present study seeks to compile social capital factors affecting the quality of life. It seems that, improving the social capital indicators could be a way to achieve the sustainable development goals. This article investigates the relationship between the life quality and social capital indicators. The methodology is descriptive-analytical and the indicators are determined by means of logical argumentation. According to the findings, outstanding indicators of the social capital turn out to be trust, norm-orientation, as well as network connections in direct evaluation. A case study in a poor neighborhood of Farahzad, Tehran is used to illustrate the arguments. For this purpose, we develop a Questionnaire to investigate which factor has the most impact on life quality? We then, carry out a survey of households living nearby and explore how they are affected by quality of life factors. According to the results, the social factor has the most relation with resident’s satisfaction and it could be consider as a main factor in redevelopment programs.