ساخت و اعتباريابي مقياس هوش اخلاقي كودكان مبتني بر نظريه بوربا

preparation and standardization the moral intelligence of children questionnaire based on Borba's theory

هوش اخلاقي، توانايي درك درست از نادرست، داشتن اعتقادات قوي اخلاقي و رفتار در جهت صحيح است. با توجه به اهميت تربيت هوش اخلاقي از مقطع كودكي و نياز به اندازه گيري خط پايه، تدوين و اجراي برنامه هاي مداخله اي و در نهايت سنجش تاثير برنامه ها در بهبود هوش اخلاقي كودكان هدف از پژوهش حاضر ساخت و اعتبار يابي پرسشنامه هوش اخلاقي كودكان بود. به اين منظور از بين كودكان مراجعه كننده به مهدها و پيش دبستاني هاي شهر شاهرود تعداد 300 كودك با روش نمونه گيري خوشه اي تصادفي انتخاب و به ابزارهاي پژوهش پاسخ دادند. به منظور تعيين ساختار عاملي پرسشنامه از تحليل عاملي و به منظور بررسي روايي همگرا و واگرا از ضريب همبستگي پيرسون استفاده شد. پايايي پرسشنامه نيز با استفاده از ضريب آلفاي كرانباخ بررسي شد. نتايج تحليل عاملي همسو با مباني نظري نشان داد پرسشنامه هوش اخلاقي كودكان (CMIQ)، از يك ساختار 6 عاملي شامل وجدان، خويشتنداري، همدلي، بردباري، عدالت و احترام برخوردار است. اعتبار همگراي CMIQ، از طريق اجراي همزمان آن با "پرسشنامه هوش هيجاني كودكان كجباف نژاد" و اعتبار واگراي آن از طريق "پرسشنامه مشكلات رفتاري كودكان پيش دبستاني شهيم"، بررسي و تائيد شد. نتايج آلفاي كرانباخ نيز نشان داد كه CMIQ از ضرايب پايايي رضايت بخشي برخوردار است (پايايي كل برابر با 92/0) و مي توان در پژوهش هاي روانشناختي به منظور سنجش هوش اخلاقي كودكان 4 تا 6 سال (مهد كودك و پيش دبستان) از آن بهره گرفت.

Moral intelligence is the ability to differ right from wrong, to have strong moral beliefs, and to do the right thing. Building moral intelligence in children from an early age is essential. Therefore we need to do baseline measurements, develop and implement intervention programs, and finally assess the effect of these programs on children’s moral intelligence. For this reason, the present study aimed to create and validate a moral intelligence questionnaire for children. From all the preschools and kindergartens of Shahroud, a cluster sample of 300 children was selected to complete the assessment tools. Factor analysis was conducted to determine the factor structure of the questionnaire, while convergent and divergent validity were assessed with Pearson correlation coefficient. Reliability was evaluated with Cronbach’s alpha. Factor analysis results revealed that consistent with the theoretical foundations, Children’s Moral Intelligence Questionnaire (CMIQ) has a six-factor structure consisting of conscience, self-control, empathy, patience, justice, and respect. The convergent and divergent validity for CMIQ was examined via concurrent administration of KajbafNejad Emotional Intelligence Questionnaire for Children and Shahim’s Questionnaire for Behavioral Problems in Children, respectively. Both results were satisfactory. An overall Cronbach’s alpha of 0.92 indicated that CMIQ has high reliability and can be used for moral intelligence assessment in preschool and kindergarten children of 4 to 6 years old.