‌شيمي و دماسنجي كلريت در پهنه‌هاي كاني‌سازي و سنگ‌هاي دگرگوني معدن سنگ آهن گل‌گهر (شماره 1)، سيرجان، كرمان

Mineral chemistry and thermometry of chlorites in mineralization zones and metamorphic rocks from Golgohar iron ore deposit (No. 1), Sirjan, Kerman

مجموعه معدني گل‌گهر در 55 كيلومتري جنوب‌غرب سيرجان در پهنه دگرگوني سنندج- سيرجان واقع است. بر اساس مجموعه كاني‌هاي همراه با مگنتيت، 5 پهنه كاني‌سازي تشخيص داده شد. كاني‌هاي باطله شامل پيريت، پيروتيت، كالكوپيريت، سيدريت، آپاتيت، سرپنتين، طلق، كلريت، آمفيبول، كلسيت، دولوميت و كوارتز است. همه كلريت‌ها از نوع سه­هشت­وجهي (كلينوكلر- شاموزيت) هستند. كلريت‌هاي پهنه مگنتيت+پيريت+پيروتيت+كالكوپيريت (MPPC) و پهنه مگنتيت+تالك+كلريت+آمفيبول (MTCA) به‌ترتيب پننين و پننين- كلينوكلر هستند. كلريت‌هاي موجود دركلريت‌ شيست‌ها گستره تركيبي گسترده­تري از پننين، كلينوكلر، پيكنوكلريت تا رپيدوليت را نشان مي‌دهند. كلريت‌ در ميكا شيست‌ها و آمفيبوليت از نوع رپيدوليت هستند. كلريت‌هايي كه مستقيم از سيال كانه‌ساز تشكيل مي‌شوند بيشترين مقدار Mg را دارند. با كاهش نسبت سيال به سنگ، Mg كاهش و Fe و AlIV افزايش مي‌يابند. افزايش نسبت Mg/(Mg+Fe) از سنگ‌هاي ميزبان به سمت پهنه كاني‌سازي متفاوت با كلريت سازند آهن است. مقدار عناصر فرعي در ساختار كلريت به تركيب سيال، ساير كاني‌هاي متبلور شده از سيال، نسبت واكنش سنگ/آب و تركيب سنگ ميزبان وابسته است. گستره‌ دمايي تشكيل كلريت از °C245 تا °C415 متغير است (گستره دمايي شيست سبز). پهنه كاني‌‌سازي MPPC با دماي متوسط °C301 كمترين دماي تشكيل را داراست، بنابراين كلريت هاي غني از منيزيم در دماي كمتري نسبت به كلريت‌هاي غني از آهن تشكيل شده‌اند.

The Golgohar iron mine is located about 55 km southwest of Sirjan in the Sanandaj-Sirjan structural zone. We distinguished five mineralization zones, on the bases of mineral assemblage with magnetite. The gangue minerals are pyrite, pyrrhotite, chalcopyrite, siderite, apatite, serpentine, talc, chlorite, amphibole, calcite, dolomite and quartz. All chlorites are tri-octahedral in nature. The chlorites in MPPC and MTCA are pennine and pennine-clinochlore, respectively. The chlorites in chlorite schists have wider compositional range from pennine, clinochlore, pycnochlorite to ripidolite. Chlorite in mica schists and hornblendite are ripidolite. The chlorites with the highest amount of Mg have formed from mineralizing fluid. With decreasing of fluid/rock ratio, the chlorites show trends of decreasing Mg and increasing Fe and AlIV. Increasing of the Mg/(Mg+Fe) ratios from host rock to mineralization zones are different to those from the iron formaion. The content of minor elements in the structure of chlorite depends on the fluid composition, other crystallized minerals from the fluid, water/rock ratio and the composition of host rocks. The chlorite formation temperatures are ranging between 245°C and 415°C. MPPC zone have the lowest temperature (avg = 301°C), so Mg-rich chlorites are formed at lower temperature rather than Fe-rich Chlorites.