شيمي كاني و دما- فشارسنجي دايك‌هاي ديابازي ژوراسيك مياني قطع كننده مجموعه دگرگوني- آذرين شتركوه (جنوب شرق شاهرود)

Mineral chemistry and Thermobarometry of Middle Jurassic diabasic dikes Cutting metamorphic - igneous Shotor-Kuh complex (SE Shahrood)

مجموعه دگرگوني - آذرين شتركوه به سن نئوپروتروزوئيك­پاياني، در بخش ­شمالي پهنه­ساختاري ايران­مركزي و در جنوب­شرق شاهرود واقع است. اين مجموعه توسط تعدادي دايك ديابازي به سن ژوراسيك­مياني قطع شده است. پلاژيوكلاز، پيروكسن و بيوتيت كاني­هاي اصلي تشكيل دهنده اين دايك­ها هستند. پلاژيوكلازها بيشتر داراي تركيب آندزيني (Ab69-51An31-49) هستند. پيروكسن­ها داراي تركيب En30-45 Fs29-42Wo25-29 و از نوع اوژيت كم­كلسيم يا نيمه كلسيمي و بيوتيت­ها از نوع سرشار از منيزيم هستند. نتايج زمين‌دما- فشارسنجي با استفاده از شيمي كاني كلينوپيروكسن، دماي 1100 تا1200 درجه سانتي­گراد و فشار 2 تا 10 كيلوبار را نشان مي­دهند. با توجه به تركيب شيميايي كاني­ها، سرشت ماگماي سازنده اين دايك­ها، آهكي-قليايي بوده و فوگاسيته اكسيژن طي تشكيل و تبلور كاني­هاي سازنده آنها نسبتاً كم بوده است. دايك­هاي مورد نظر، در يك جايگاه زمين­ساختي كششي موضعي درون قاره­اي از نوع حوضه كششي پشت­كماني (فرورانش نئوتتيس به زير پهنه ساختاري ايران مركزي) تشكيل شده­اند.

vLate Neoproterozoic metamorphic – igneous rocks of the Shotor Kuh complex is located in the northern edge of the Central Iran structural zone. This complex crosscut by several Middle Jurassic diabasic dikes. Plagioclase, pyroxene and biotite are the essential rock-forming minerals of these dikes. Plagioclases have mostly andesine composition (An31-49). Pyroxenes have following compositions: En30-45Fs29-42Wo25-29. Biotites with XFe = 0.49-0.53 and XMg= 0.46 - 0.5 are mostly Mg rich biotites. Temperatures and pressures obtained from clinopyroxene thermobarometry are in the range of 1200-1100°C and 10-2 kbar respectively. By attention to the results of chemichal composition of these minerals, magma forming of these dikes has calc-alkaline nature and during their crystallization oxygen fugacity has been low. The mentioned dikes generated in a tectonic setting accommodate to intracontinental extensional regime such as a back arc basin (subduction of Neo-Tethys oceanic lithosphere beneath the Central Iran zone).