ارزيابي تغييرات كاربري اراضي با استفاده از داده هاي سنجش از دور (مطالعه موردي: حوزه آبخيز نوك‌آباد، شهرستان خاش)

شناسايي و بررسي تغييرات كاربري اراضي مي¬تواند به مديران و برنامه ريزان در شناخت عوامل مؤثر بر تغيير كاربري و اتخاذ تصميمات صحيح مديريتي سطوح مختلف كمك نمايد. پژوهش حاضر باهدف بررسي تغييرات كاربري اراضي و تعيين طبقات كاربري اراضي با استفاده از روش سنجش ‌از دور در حوزه آبخيز نوك‌آباد شهرستان خاش در استان سيستان و بلوچستان انجام شد. بدين منظور پس از تعيين مرز محدوده مورد مطالعه با استفاده از نقشه‌هاي 1:50000، داده‌هاي چند زمانه مرتبط، از ماهواره لندست سازمان زمين‌شناسي آمريكا اخذ شد. پس از انجام تصحيحات هندسي، راديومتري و اتمسفري، طبقه‌بندي كاربري اراضي بر روي تصاوير ماهواره‌اي براي دوره‌هاي زماني موردمطالعه (سال‌هاي 2016 -2010 -2005 -2000 -1994) تعيين شد. صحت نقشه‌هاي توليدي با استفاده از آزمون صحت كلي و آماره كاپا تعيين شد. پس از تهيه نقشه كاربري اراضي در محيط نرم‌افزار ArcGIS، مقايسه تغييرات كاربري اراضي بين دوره‌هاي مطالعاتي مذكور (هر دوره آماري با دوره آماري قبلي) انجام شد. بر اساس نتايج حاصل، صحت كلي طبقه بندي نقشه هاي كاربري توليدي براي سال هاي 1994 (97/45%)، 2000 (97/21%)، 2005 (98/04%)، 2010 (97/09%) و 2016 (97/06%) نسبتاً خوب ارزيابي شد. نتايج حاصل از بررسي روند تغييرات كاربري هاي اراضي مشخص نمود كه بيشترين تغييرات از نظر وسعت مربوط به مراتع كوهستاني و كمترين تغييرات مربوط به رودخانه ها بوده و در اين بين اراضي كشاورزي و مناطق مسكوني تغييرات متوسطي را داشته است كه علت عمده اين تغييرات را مي توان تغييرات اقليمي و دخالت‌هاي انساني دانست. اين نتايج گوياي آن است كه شناخت صحيح تغييرات كاربري اراضي موجب مي گردد، مديران نقاط قوت و ضعف طرح هاي اجرايي خود را شناسايي نموده و نسبت به برطرف ساختن آن‌ها اقدام نمايند.