واكاوي الگوهاي همديد پويشي بارش‌هاي اَبَرسنگين فراگير تابستانۀ جنوب‌شرق ايران

هدف اين پژوهش شناسايي و واكاوي الگوهاي همديد – پويشي رخداد بارش هاي اَبَرسنگين فراگير تابستانه در جنوب شرق ايران است. براي نيل به هدف ذكر شده، داده هاي بارش 14 ايستگاه همديد و 126 ايستگاه باران‌سنجي در دورۀ آماري 26 ساله (2014-1989) مورد بررسي قرار گرفت. در اين پژوهش، معيار بارش اَبَرسنگين فراگير تابستانه، بارشي است كه طي 24 ساعت ميزان آن صدك 99 و بالاتر و از نظر مكاني 50 درصد و بيشتر از پهنۀ مورد بررسي را پوشش دهد. با توجه به شرايط مورد نظر 22 روز بارش اَبَرسنگين در جنوب شرق ايران شناسايي گرديد. در ادامه به منظور استخراج الگوهاي همديد مؤثر در رخداد بارش هاي اَبَرسنگين داده هاي 75/0×75/0 درجه شامل فشار تراز دريا؛ ارتفاع ژئوپتانسيل ترازهاي 850، 700، 500 و 200 هكتوپاسكال؛ مؤلفۀ زناري و نصف النهاري شارش باد در ترازهاي 850، 700، 500 و 200 هكتوپاسكال و نم ويژه ترازهاي 1000، 850، 700 و 500 هكتوپاسكال از مركز اروپايي پيش بيني هاي جوّي ميان مدت براي هر روز بارشي دريافت و در محيط برنامه GrADS ترسيم گرديد. در نهايت، واكاوي نقشه ها ي همديد در ترازهاي يادشده نشان داد كه سه الگوي همديد شامل؛ الگوهاي ناوه، پرارتفاع و كم فشار موسمي نقش اصلي را در رخداد بارش هاي اَبَرسنگين تابستانۀ جنوب شرق ايران به عهده دارند. نكتۀ داراي اهميت در الگوهاي شناسايي شده مقدار نم بين 10 تا 20 گرم در كيلوگرم در ترازهاي دريا و 850 هكتوپاسكالي است كه در صورت مهيايي شرايط فرازش (گرمايي يا پويشي) امكان رخداد بارش هاي اَبَرسنگين را فراهم مي سازد.