اثرات نامتقارن درآمد‌هاي نفتي بر كسري بودجه دولت در ايران: رويكرد رگرسيون كوانتايل

The Asymmetric Effect of Oil Revenues on the Budget Deficit in Iran: Quantile Regression Approach

درآمد­هاي نفتي و اتكاي جوامع نفت­خيز به اين منبع درآمدي به همراه نوسانات شديد قيمت نفت اثرات نامطلوب و زيان­بار اقتصادي فراواني را به همراه داشته است. در دهه­ هاي اخير عمده منابع تأمين­ كننده درآمد دولت در ايران، درآمد­هاي حاصل از فروش نفت بوده است. از اين رو نوسانات قيمت نفت و تغيير در مقدار فروش آن همواره بودجه را دچار نوسان مي ­كند و كسري بودجه را تحت تأثير قرار مي­دهد. اگرچه كسري بودجه اندك و غير­مستمر مي ­تواند در فعال­سازي اقتصاد نقش مثبتي داشته باشد، اما كسري بودجه زياد و مستمر آثار نامطلوبي بر عملكرد اقتصاد بر جاي خواهد گذاشت. در اين راستا، هدف اصلي اين مطالعه بررسي تأثير درآمد­هاي نفتي بر كسري بودجه ايران با استفاده از داده ­هاي فصلي، طي دوره 1394:4-1370:1 است. براي اين منظور، مدل تحقيق با استفاده از رگرسيون كوانتايل در دهك ­هاي مختلف تخمين زده شده است. نتايج تحقيق نشان مي ­دهد اثر درآمدهاي نفتي بر كسري بودجه در دهك هاي مختلف كسري بودجه برابر نبوده و در سطوح پايين و بالاي درآمدهاي نفتي (دهك هاي ابتدائي و انتهايي) اين اثر مثبت شديدتر مي باشد. با اجراي باز نمونه­ گيري (بوت استرپ) نتايج حاصل از تخمين رگرسيون چندك نيز در مدل تأييد شد.

The oil revenues and the reliance of oil-rich societies on this source of income, along with volatility of oil price, have had many undesirable and harmful economic effects. In recent decades, the major sources of revenue for the government in iran have been revenues from oil sales. Therefore, volatility of oil price and the change in its sales value always cause volatility in budget and affect the budget deficit. Although little and unsustainable budget deficit can have a positive effect on the activation of the economy, a high and sustained budget deficit will unfavorable effects on economic performance. Using of seasonal data over the period of 1991:2-2016:1, this study investigates the effectof oil revenues on iran's budget deficit. To do so, the research model has been estimated in different deciles using a Ordinary Least Squares regression and Quantile regression. The results indicate that, as oil revenues rises, the budget deficit is increased. On the other hand, there is a non-linear relationship between oil revenues and budget deficits, because as the results of the research show, in primary and last deciles, the effect of oil revenues on the deficit is more than on intermediate deciles.with the implementation of resampling (Bootstrap) as the results estimation quantile regression of the model was confirmed.