طراحي ساز و كار براي يك بازار كارآمد پيوند كليه در ايران

Designing a Mechanism for an Efficient Kidney Transplant Market in Iran

در دنياي واقعي پراكنده بودن عرضه‌كنندگان و تقاضاكنندگان كالا در بازار سبب مي‌شود كه برخي از بازارها تشكيل نشود. بازار كليه يك نمونه واقعي از اين نوع بازارها است كه به دليل ويژگي نحيف بودن به وجود نمي‌آيد. راه حل برون رفت از اين مشكل، طراحي مكانيسمي است كه علاوه بر احياي بازار، كارآمدترين تطبيق‌هاي عرضه و تقاضا را ارايه دهد. تطبيقي كارا است كه هيچ تطبيق ديگري نتواند عوامل را به جايي بهتر اختصاص دهد و يا حداقل يك عامل را قوياً نتواند به جايي بهتر اختصاص دهد و به همين منظور، مكانيسم بايد طوري طراحي شود كه عوامل را به بالاترين ترجيحات خود تخصيص ‌دهد؛ به طوري كه عوامل ‌نتواند از اين انتخابي كه كرده‌اند، انتخاب بهتري داشته باشند. براي آزمون چنين مكانيسمي، اطلاعات 40 نفر كه 20 نفر آنها بيمار دياليزي و 20 نفر ديگر اهداكنندگان كليه بودند در سال 1395 براي استان همدان در اتاق تسويه‌اي تجميع گرديد و بعد از پردازش اطلاعات، ترجيحات بيماران بر اساس تطابق گروه خوني، بافتي، مدت بيماري، سن اهدا كننده، رابطه خويشاوندي با اهداكننده و جنسيت اهداكننده رتبه‌بندي شدند و سپس به كمك مكانيسم طراحي شده و الگوريتم به هم‌رساني، تعداد پيوند‌هاي كارا در نمونه انتخابي از 2 زوج به 17 زوج افزايش يافت و علاوه بر آن، مكانيسم اين قابليت را دارد كه اگر بيماران با اهداكنندهِ خود سازگاري داشته باشند و در اتاق تسويه ثبت‌نام كنند، ابتدا آن اهداكننده را به بيمار خودش اختصاص مي‌دهد، و اگر اهداكننده‌اي بهتر از اهداكننده خودش پيدا شد، اهداكننده خود را رها مي‌كند؛ در غير اين صورت، با اهداكننده خود تطبيق مي‌يابد.

In the real world, dispersion of suppliers and demanders prevents market formation. Kidney market is a true example of such markets that is not formed due to thin features. To tackle the problem, one needs to design a mechanism that can both revive the market and ensure the most efficient supply-demand matching. A matching is efficient when no other matching can allocate agents to a better place, or cannot strongly allocate an agent to a better place. To this end, the mechanism should be designed to allocate agents to their highest preferences, so that agents cannot make another better choice. In this study, information on 20 patient-donor pairs was recorded at a clearing house in Hamedan province in 2016. After processing data, the patients’ preferences were ordered in terms of matching blood group, illness period, donor’s age, kinship relationship with donor, and gender of donor. Then, a mechanism was designed to match 17 patients with the most efficient kidneys. When patient ith matches donor ith and registers at the clearing house, the mechanism can offer her/his the most efficient kidney. If a given patient finds a donor better than his/her peer donor, then he/she will leave his/her peer donor. Otherwise, he/she matches her paired donor.