اثربخشي آموزش مديريت خشم با رويكرد شناختي رفتاري بر كيفيت رابطه زناشويي و اضطراب اخلاقي مردان سوء مصرف‌كننده مواد

Effectiveness of Anger Management Training with Cognitive Behavioral Approach on quality of marital relationship and moral anxiety substance abuse men

هدف: هدف پژوهش تعيين اثربخشي آموزش مديريت خشم با رويكرد شناختي رفتاري بر كيفيت رابطه زناشويي و اضطراب اخلاقي مردان سوء مصرف‌كننده مواد بود. روش: روش پژوهش نيمه آزمايشي با گروه گواه و طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري سه ماهه و جامعه آماري 300 مرد مصرف‌كننده مواد تحت درمان نگهدارنده با متادون در مركز ترك اعتياد كسرايِ شهرستان شاهرود در سال 1396 بود.از بين آن‌ها 30 مرد داوطلب از طريق نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و به­طور تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه جايگزين و سپس برنامه آموزش مديريت خشم با رويكرد شناختي رفتاري ريلي و شاپشاير، 2012 در 12 جلسه 90 دقيقه‌اي هفته­اي يك بار در مورد گروه آزمايش اجرا شد. ابزار پژوهش پرسشنامه 16 عاملي شخصيت كتل، ابر و تاتسوكا (1975) و كيفيت روابط زناشويي باسبي، كِرَن، لارسون و كريستنسن (1995) بود كه در سه مرحله در مورد دو گروه اجرا و داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس مختلط با اندازه‌گيري مكرر تحليل شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه آموزش برنامه يادشده بر كيفيت روابط زناشويي (38/44 =F، 001/0 =P) و اضطراب اخلاقي مردان مصرف‌كننده مواد مؤثر بوده (533/27 =F، 001/0 =P) و اين تأثير در دوره پيگيري نيز پايدار مانده است. نتيجه‌گيري: از آنجا كه نحوه ابراز هيجان خشم اكتسابي است؛ بنابراين مداخله‌هاي مديريت خشم مي­تواند بر مهار و نحوه ابراز خشم تأثير مثبتي در روابط زناشويي بگذارد و همراه با فراگيري روش‌هاي آرام‌سازي تدريجي عضلاني كه بر دستگاه عصبي مؤثرند؛ تنش، نگراني و اضطراب را كاهش دهد.

Aim: This study aim was to determine effectiveness level of Anger Management Training with Cognitive Behavioral Approach on quality of marital relationship and moral anxiety among substance abuse men. Method: Research method was semi-experimental using pretest, posttest and quarterly follow up with control group and statistical population consisted of 300 males abusing Methadone maintenance treatment in Kasra addiction center in Shahroud city in 2017. Among them, 30 volunteers were selected using available sampling and randomly assigned to experimental and control groups. Then Anger Management Training Program with Cognitive-Behavioral Approach Reilly & Shopshaire, 2012, was performed for 12 sessions of 90 minutes once a week on experimental group. Research instruments was Kettle Personality Characteristics Questionnaire (1975) and Quality of Marital Relations Bassby, Kern, Larson & Kristensen (1995). Data were analyzed by repeated measure variance (MANOVA). Results: Results indicated that Anger Management has a significant effect on the quality of marital relationships (F= 44.38, P= 0.001) and moral anxiety (F= 27.1533, P= 0.001) among substance abuse men. Also, its effectiveness has remained stable over the course of the quarterly follow-up. Conclusion: Because the way to express the excitement of anger is acquired, therefore, anger management interventions can have a positive effect on the inhibition and how to express anger in marital relations and progressive muscle relaxation also reduce tension, worry and anxiety as well as the effect on the nervous system.