طراحي الگوي معيشت زيست‌بوم پايدار در روستاي هجيج با استفاده از نظريه بنياني

Designing The Model of Eco-village Livelihood using Grounded Theory

شناخت راز و رمزهاي بقاي مجتمع‌هاي زيستي مانند زيست‌بوم‌هاي پايدار و سازوكارهاي بومي در معيشت پايدار اين جوامع مي‌تواند روزنه‌اي براي دستيابي به توسعه‌ پايدار روستايي باشد. در اين پژوهش روستاي هجيج به‌عنوان نمونه‌اي از يك منطقه‌ بومي و هدف گردشگري با داده‌هاي طبيعي و فرهنگي بسيار، به‌صورت كيفي با كاربرد روش نظريه‌ بنياني مبتني بر رويكرد تركيبي، كاربردي و اكتشافي مورد مطالعه قرار گرفت تا بتوان راز اين ماندگاري را كشف كرد.در اين راستا 53 نفر سرپرست خانوار از 171 خانوار اين روستا (با جمعيت 571 نفر) به شيوه‌ نمونه‌گيري هدفمند با رويكرد زنجيره‌اي مورد مصاحبه‌ عميق نيمه ساختارمند قرار گرفتند. علاوه بر آن، از مشاهده مستقيم، بررسي اسناد و تجارب شخصي نيز بهره گرفته شد. سپس، نتايج تحليل محتوا گرديد. با كدگذاري محوري و طي روند خط سير داستاني از 4 مقوله، 20 زير مقوله و 132 مفهوم، الگوي پارادايمي مطالعه به‌عنوان الگوي معيشت زيست‌بوم پايدار هجيج ارائه شد. الگوي مبتني بر نتايج، نشان داد كه مردم اين روستا با بهره‌گيري از مجموعه‌اي از داشته‌هاي طبيعي، اجتماعي، انساني، فيزيكي، دانش بومي و فرهنگي، راهبردهاي متنوعي را براي نگهداري زيست‌بوم خود از ديرباز در پيش گرفته‌اند. اما هجوم پيامدهاي منفي و عنصرهاي مداخله‌گر، زندگي اين الگوي پايدار را در زمان كنوني به خطر انداخته كه نيازمند توجه جدي است.

Understanding the mysteries of the biological complexes, such as ecovilages and indigenous mechanisms in the sustainable livelihoods of these communities can be a pillar for achieving sustainable rural development. In this research, the Hajij village as an example of an indigenous and touristic area with many natural and cultural data is qualitatively studied using a grounded theory approach based on the combined, applied and exploratory approach to discover the secret of this survival. There are 53 heads of household from 171 families in the village (with a population of 571) were chosen in a chain targeted sampling method and interviewed deeply. In addition, the direct observation, document review and personal experience were also used. Then, the results were content analysis. With using axial coding and following the trajectory of the story from four categories, 20 subcategories and 132 concepts, paradigmatic model of study as a model for sustainable livelihoods of Hajij was presented. According to the resulted-based pattern, the people of this village with use of the collection of natural, social, human, physical, indigenous knowledge and culture, various strategies for keeping their environment long have adopted. Whereas, the invasion of negative consequences and intervening elements threatens the life of this sustainable pattern at the present time and requires serious attention.