ارتباط بين الگوهاي كاشت گياهان وادراك امنيت در پاركهاي شهري ( مطالعه موردي تبريز، ايران)

The relationship between landscape planting patterns and perceived safety in urban parks in Tabriz, Iran

مدتهاست كه ارتباط بين الگوهاي كاشت گياهان وادراك امنيت در مناطق مسكوني در بين طراحان منظر مورد بحث واقع شده است واين درحالي است كه اثر گياهان در امنيت پارك­ هاي شهري ،يا بطور جدي و كافي مورد بررسي علمي قرار نگرفته و يا تحقيقات انجام شده در اين زمينه در دسترس نمي باشد. بنابراين، يك مطالعه ميداني با استفاده از پرسشنامه حاوي تصاوير الگوهاي مختلف كاشت ،در پارك­ هاي شهري براي سنجش احساس امنيت استفاده كنندگان در گياه كاري هاي با زمينه متفاوت در بين 296 شركت كننده در پارك­هاي شهري تبريز در سال 1391 انجام گرفت. نتايج اين تحقيق نشان داد كه الگوهاي كاشت با تراكم متوسط و داراي دسترسي فيزيكي مناسب امن تر از الگوهاي كاشت پر تراكم با ديد بصري مسدود شده مي­ باشند. هم چنين نتايج تحقيق نشان داد كه كاشت­ هاي بدون چمن و مناظر آب ،احساس امنيت كمتري نسبت به گياه كاري هاي همراه با چمن و مناظر آب به بينندگان القا مي كنند. علاوه بر اين، گياهكاري حاوي تنوع زياد گونه ها در مقايسه با مناظر داراي تنوع گونه اي كمتر در پارك­ها ناامن تراحساس شدند.اين مطالعه اثبات كرد كه عناصر فضاي سبز پارك­ ها شامل چمن، گياهان پوششي سبز، و مناظر آب باعث افزايش احساس امنيت در پارك­ها مي شوند. (همچنين طراحان و معماران منظر لازم است از طراحي مناظر با گياهان با تراكم بالا دوري كنند كه اين كار باعث مسدود شدن ديد و در نتيجه كاهش احساس امنيت در پارك مي­شود. همچنين از كاشت گياهان كوتاه قد از قبيل درختچه ها با تاج پايين در فاصله بين درختان جلوگيري شود.) نتايج اين تحقيق كاربرد تئوري "فعاليت روتين" را در مناظر پارك­ هاي شهري در تبريز را گسترش مي­دهد جايي كه شرايط كاشت گياهان بايستي طوري باشد كه باعث افزايش نيروي كنترل اجتماعي در راستاي جلوگيري از وقوع رفتارهاي ناهنجار اجتماعي باشد.

The relationship between plants and perceived safety in residential areas has been argued by landscape researchers, but there is inadequate or no relevant literature available on the effect of plants in urban parks’ safety. Therefore, a photo-questionnaire survey was conducted among urban park users in Tabriz, Iran to gauge the perceived safety of landscape scene with diverse types of texture to discover its effectiveness, especially in relation to the content of the scene. The survey was composed of 296 participants in November, 2012. The result suggested that landscape scene with vast aspect and physical access was perceived safer than the scene with crowded plants and blocked view. The findings demonstrated that a scene without lawn and water is perceived to be less safe than a scene with lawn and features of water. Moreover, landscape scene with more plant species was unsafe as compared to a scene with fewer plant species. This study proved that a landscape designed with ground cover such as lawn, grass and water feature implies increment of perceived safety in urban parks. Likewise, landscape designers should avoid crowded planting in areas, which obstructs visibility in urban parks and reduces perceived safety