تحليل سطح توسعه اجتماعي مناطق روستايي سيستان با تأكيد بر شاخص‌هاي مباركه قرآني

Analysis of Social Development in the Rural Areas of Sistan Province with an Emphasis on Quranic Indicators

در جامعه اسلامي ايران، دستيابي به توسعۀ اجتماعي مطلوب منوط به شناسايي و ترويج ارزش‌هاي مذهبي مسلط بر جامعه بخصوص دستورات الهي در قرآن كريم است. بر اين اساس، در جستار حاضر به تحليل سطح توسعۀ اجتماعي مناطق روستايي سيستان با تأكيد بر شاخص‌هاي مباركۀ قرآني اقدام شده است. براي تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادي، طيفي از شاخص‌هاي اجتماعي از آيات كريمه قرآن تعيين و در چارچوب مطالعات ميداني با استفاده از پرسش‌نامه‌ مورد بررسي قرار گرفت براي تعيين حجم نمونه با استفاده از فرمول اصلاحي شارپ، تعداد 40 روستا (با حجم خانوار 51663) از بين 796 روستاي موجود در سيستان انتخاب و در ادامه با استفاده از فرمول كوكران تعداد 381 نفر از سرپرستان خانوار به‌طور تصادفي مورد پرسش قرار گرفتند. براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها از روش‌ آماري كروسكال- واليس و رگرسيون ترتيبي در نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. نتايج آزمون كروسكال- واليس، حاكي از آن است كه روستاهاي مورد مطالعه در منطقه سيستان در سه سطح از توسعه اجتماعي با ميزان كمتر از 0/01 درصد داراي تفاوت معناداري بوده است و از مجموع 33 شاخص اجتماعي، شاخص «بهداشت» با ميانگين 56/4 رتبه اول، «نيكي به خانواده» با ميانگين 4/54 رتبه دوم و «جهاد در راه خدا» با ميانگين 4/51 رتبه سوم را دارد. همچنين تحليل فضايي پراكندگي سطح توسعۀ اجتماعي روستاهاي نمونه گوياي آن است كه با فاصله از شهر‌هاي مركزي، سطح توسعۀ اجتماعي، انسجام، وحدت، اعتماد و سادگي بين روستاييان بيشتر مي‌شود.

The purpose of this study is to extract social indicators derived from the Quran and social development of villages. The population of the study consists of rural areas of Sistan province. The sample size was calculated using a formula based on Cochran Sharp. Forty villages were selected, and the sample size was 381 families. The research method is analytical-descriptive based on studies conducted through questionnaires and interviews. Kruskal-Wallis test and ordinal regression were used to test the study hypothesis. Kruskal-Wallis test results showed a significance level (Sig) of less than 01.0 percent for the villages of Sistan region. There were a total of 33 social indicators, including indicators of "health" with a mean of 4.56, "good family" ranking second with an average of 4.54, and "Jihad in the path of God" ranking third with an average of 4.51. The evaluations showed that social development is a prerequisite for the development of other aspects such as political and economic development. It is, in practice, the experience of many countries that a lack of social indicators prevents favorable development in other dimensions