مقايسه اثربخشي توان‌بخشي حافظة كاري به كمك رايانه و روش چندحسي بر بهبود كاركرد هاي اجرايي دانش آموزان مبتلا به نارساخواني

Comparison of the Effectiveness Computer-Assisted Working memory rehabilitation and Multi-Sensory Method on Improvement Executive Functions of Students with Dyslexia

نارساخواني رايج­ترين نوع ناتواني­هاي يادگيري است كه حدود 80 درصد مشكلات يادگيري را در بر مي­گيرد. هدف پژوهش حاضر مقايسه اثربخشي توان‌بخشي حافظة كاري به كمك رايانه و روش چندحسي بر بهبود كاركرد­هاي اجرايي دانشآموزان مبتلا به نارسا­خواني بود. روش پژوهش آزمايشي با طرح پيش­آزمون-پس­آزمون با دو گروه آزمايش و يك گروه گواه بود. جامعه آماري شامل تمامي دانش­آموزان مقطع ابتدايي مبتلا به نارساخواني شهر رشت در سال تحصيلي 94-1393 بودند كه از بين آنها 45 نفر با روش نمونه­گيري تصادفي انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمايش و يك گروه گواه جايدهي شدند. براي جمع­آوري داده­ها از ويرايش چهارم مقياس هوش وكسلر كودكان، آزمون رسمي خواندن و نارساخواني و نسخه نرم­افزاري آزمون مرتب ­كردن كارت­هاي ويسكانسين استفاده شد. برنامه توان‌بخشي حافظة كاري به كمك رايانه در 11 جلسه به گروه آزمايش اول و برنامه آموزش چندحسي در 9 جلسه به گروه آزمايش دوم آموزش داده شد؛ درحالي‌كه گروه گواه، آموزشي در اين زمينه­ها دريافت نكردند. تحليل داده­ها نشان داد كه در مرحله پس­آزمون بين گروه­هاي آزمايش و گواه از نظر ميزان بهبودي كاركرد­هاي اجرايي تفاوت وجود داشت؛ به­طوري­كه روش توان‌بخشي حافظة كاري به كمك رايانه بيشتر از روش چندحسي باعث بهبود كاركرد­هاي اجرايي دانش­آموزان مبتلا به نارساخواني شده بود. بر اين اساس مي­توان نتيجه گرفت كه روش توان‌بخشي حافظة كاري به كمك رايانه با ايجاد نوعى تجربة يادگيرى كه معطوف به انعطاف­پذيري و بازگرداندن كاركرد­هاي مغزىِ دچار اشكال است به بهبود كاركرد­هاي اجرايي كودكان مبتلا به نارساخواني كمك بيشتري مي­كند.

Dyslexia is the most common learning disability that involves about 80 percent of learning’s problems to itself. The aim of this study was to compare the effectiveness of computer-assisted working memory rehabilitation and multisensory method on improvement of the executive functions of students with Dyslexia. The research methodology is an experimental study with pretest-posttest design with two experimental groups and one control group. The statistical population consisted of all primary school dyslexic students in Rasht in 2014-2015 academic years that among them a sample of 45 students were selected by random sampling and were assigned in both control and experimental groups. To collecting data intelligence test (Wechsler, 2003), the formal reading and dyslexia test (Kormi Noury and Moradi, 2008), and Wisconsin card sorting test software (Shahgholian et al. 2011) were used. In this study, computer-aided working memory rehabilitation program was trained to the first experimental group, during the first 11 sessions, multisensory education program, during the 9 session to the second experimental group, while the control group did not receive training in these areas. The results of comparing two methods showed that computer-aided working memory rehabilitation techniques more than multisensory method help to improves executive functioning of students with dyslexia in reading (p<0/001). Method of computer-aided cognitive rehabilitation by creating a learning experience that focuses on flexibility and restore brain function is impaired in children with dyslexia helps improve executive functions.