اندازه‌گيري اقتصادي مقدار بهينه شهر مبتني بر حضور دولت مطالعه موردي : كلان‌شهرهاي ايران

ECONOMIC MEASUREMENT OF OPTIMAL CITY SIZE BASED ON THE PRESENCE OF THE GOVERNMENT CASE STUDY: METROPOLISES OF IRAN

هدف اين مطالعه اندازه بهينه كلان‌شهرهاي ايران مبتني بر حضور دولت به عنوان ارائه دهنده كالا و خدمات عمومي است. بدين منظور در اين تحقيق با استفاده از روش تابع مازاد كل كه از تفاوت بين درآمد كل قابل تصرف و تمام هزينه‌هاي كار و زندگي يك خانوار در نواحي شهرهاي بزرگ تعريف مي‌شود، اندازه بهينه كلان­شهرهاي ايران برآورد شده است. نتايج اندازه بهينه كلان‌شهرهاي ايران نشان مي‌دهد كه جميعت اين شهرها، سال‌هاست از سطح بهينه خود عبور كرده است. همچنين، نسبت مازاد جمعيت در كلان شهرهاي ايران نشان داده شده ان است كه شهر تهران در ميان كلان‌شهرهاي ايران، داراي بيشترين مازاد جمعيت (63%) است. اين نسبت براي ساير كلان‌شهرها كمتر از شهر تهران است؛ نسبت مازاد شهر تهران در ميان كلان‌شهرهاي ايران، بيشترين و برابر با 63% است. اين نسبت براي ساير كلان‌شهرها كمتر از شهر تهران است؛ به طوري كه به ترتيب براي مشهد 51%، كرج 40%، اصفهان 40%، شيراز 42%، تبريز 38%، قم 41%، اهواز 39%، كرمانشاه 38% و اروميه 31% است. در بين اين كلان‌شهرها بعد از شهر تهران، مشهد بيشترين مازاد و شهر اروميه داراي كمترين نسبت مازاد در بين كلان‌شهرهاي ايران است.

The purpose of this study is to determine the optimal size of the metropolises of Iran during the years 2006-2015, by using the surplus function, based on the presence of the government as a provider of public goods and services. To do so, using the total surplus function approach which is defined by the difference between the total income and the total expenditure of the households working and living in the large cities, the optimal size of the metropolises of Iran is estimated. Findings of research show that the total benefits and total costs increase as population of cites increases. The coefficient of population in the household expenditure function is very close to the coefficient of population in total cost function, this means that the expenditure of household in the metropolises of Iran is increasing. The greater the coefficient of population in benefit cost function Than the coefficient of population in total cost function indicates that people living in cities benefit from urban interests, which is the same increase in income and do not participate in paying social costs and this has caused that the size of the metropolises of Iran exceed its optimum level.