ارزيابي توان اكولوژيكي براي تعيين كاربري زراعت در شهرستان قلعه‌ گنج

Assessment of Ecological Power to Determine the Land Use in Agriculture: A case study of Qaleh Ganj County

دستيابي به توسعه پايدار و استفاده بهينه و كارا از منابع، در گرو شناخت جامع و دقيق از امكانات، توان‌ها و محدوديت‌هايي است كه در رسيدن به وضع مطلوب با آن مواجهيم. توسعه و حفظ توان اكولوژيك نيز زماني محقق خواهد شد كه از سرزمين به تناسب قابليت‌ها و توانمندي‌هاي آن استفاده گردد. در شهرستان قلعه گنج با مساحت حدود 10440 كيلومتر مربع، از استان كرمان شرايط متفاوت محيطي با توان محيطي متفاوت براي زراعت وجود دارد. اين پژوهش به بررسي و ارزيابي توان‌هاي محيطي براي تعيين توان زراعت منطقه پرداخته است. هدف اصلي، تعيين مكان مناسب براي توسعه زراعت است كه بيشترين بازده توليدي را در حال حاضر و در بلندمدت به دنبال داشته باشد. فرآيند ارزيابي توان اكولوژيكي در پژوهش حاضر با استفاده از روش ارزيابي چند متغيره (MCE) صورت گرفت كه پس از تعيين كاربري، معيارهاي متناسب با هر كاربري با استفاده از مدل‌هاي ارزيابي مخدوم براي كاربري‌هاي كلان و نيز نظرات كارشناسي انتخاب گرديد كه اين معيارها به دو دسته فاكتور و محدوديت تقسيم شده است. پس از آن استاندار سازي نقشه‌ها بر اساس دو منطق فازي و بولين صورت گرفت و پس از آن وزن دهي به فاكتورها با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) انجام گرديد. خروجي تركيب وزني داده شده شايستگي براي مكان‌يابي هر كاربري است كه در اين مطالعه با استفاده از اين روش محدوده‌هاي مناسب و با توان بالا براي زراعت در شهرستان قلعه گنج به مساحت 34615/89 هكتار پيشنهاد گرديد. نرم‌افزارهاي استفاده شده در اين مطالعه Expert Choic و Idrisi Selva است.

Achieving sustainable development and using resources effectively and efficiently depends on a thorough and accurate knowledge of the available facilities and capabilities as well as the limitations that deter desirable situations. Development and maintenance of ecological power occurs when the land is used in proportion to its capabilities. In QalehGanj County, situated in Kerman province and with an area of about 10440 km2, people experience different environmental conditions with different environmental potentials for agriculture. In this research, environmental power was investigated as a way of determining the agricultural capability of the region. The main goal was to specify a proper location for agriculture development, which would, in turn, bring about the most productive output both at the present time and in the long run. The process of ecological capability evaluation in the present study was conducted using a multivariate evaluation (MCE) method. Once the specific usages were defined, appropriate metrics for each use were selected using Moodood's evaluation models for macro applications and expert opinions. These criteria were divided into two categories, factor and limit. After that, the standardization of the maps was done based on two fuzzy and Boolean logics. Also, weighing the factors was done using the Analytic Hierarchy Process (AHP). The output of the weighted combinations would be indicative of the competence for locating each user. Applying this method, appropriate areas with high ecological power for agriculture (with an area of 34615.89 hectares) were recommended in QalehGanj County. The Expert Choice and IdrisiSelva software programs were applied in this study.