علائم جسماني، مشكلات خواب و تاب‌آوري در سالمندان با و بدون تجربه مرگ همسر

Physical symptoms, sleep problems and resilience in the elderly with and without the experience of spouse death

مرگ همسر از جمله عوامل فشارزا در دوره سالمندي است كه مشكلات جسماني و روان­شناختي زيادي را به همراه دارد. بنابراين هدف پژوهش حاضر مقايسه علائم جسماني،مشكلات خواب و تاب­آوري سالمندان با و بدون تجربه­ مرگ همسر بود. روش پژوهش حاضر علّي-مقايسه­اي بود. جامعه آماري را كل سالمندان با و بدون تجربه مرگ همسر در شهرستان ملاير تشكيل دادند. در اين پژوهش 66 سالمند داراي تجربه مرگ همسر با روش نمونه­ گيري گلوله­­ برفي در پژوهش شركت نمودند؛ همچنين 66 سالمند بدون تجربه­ مرگ همسر از نظر سن و جنس با سالمندان داراي تجربه مرگ همسر همتا شدند. براي گردآوري داده­ها از پرسشنامه­­ هاي علائم جسماني هاگيوارا، مشكلات خواب كوبوتا و همكاران و فرم كوتا­ه تاب­آوري كانر-ديويدسون استفاده شد. داده ­ها با تحليل­ واريانس چندمتغيري دوراهه تجزيه و تحليل شدند. نتايج نشان داد كه ميانگين علائم جسماني و مشكلات خواب در سالمندان داراي تجربه­ مرگ همسر و تاب­آوري در سالمندان بدون تجربه­ مرگ همسر بيشتر است. تأثير جنسيت معني­دار نبود، اما تأثير تعاملي مرگ همسر و جنسيت در مشكلات خواب معني ­دار بود. به اين معني كه ميانگين علائم جسماني و مشكلات خواب در مردان با تجربه­ مرگ همسر بيشتر از زنان و مشكلات خواب زنان بدون تجربه­ مرگ همسر بيشتر از مردان بود؛ ميانگين علائم جسماني در مردان داراي تجربه­ مرگ همسر بيشتر از زنان بود. براساس يافته­ ها، استفاده از راهكارها و درمان­ هاي روان­شناختي براي كاهش مشكلات جسماني و روان­شناختي سالمندان داراي تجربه­ مرگ همسر پيشنهاد مي­ شود.

Spousal death is one of the stressors of the elderly period that is accompanied by many physical and psychological problems. Therefore, the purpose of the current study was to compare the physical symptoms, sleep problems and resilience in elderlies with and without spousal death experience. The research method of the current study was causal-comparison. 66 elderlies with spousal death experience in Malayer city participated in research by snowball sampling method. also, 66 elderlies without spousal death experience matched by elderlies with spousal death experience in age and gender. Hagiwara Physical Symptoms Scale, Kubota et al Sleep Problems Inventory of and Brief Connor-Davidson resilience scale Scale of Resilience of were used for collecting the data. Data were analyzed by Two-Way Multivariate Analysis of Covariance (MANCOVA). Results indicated that the mean of physical symptoms and sleep problems in elderlies with spousal death experience ware higher than elderlies without spousal death experience and resilience in elderlies without spousal death experience was higher than elderlies with spousal death experience. The effect of gender wasn’t significant. But, the interaction effect of spousal death and gender on sleep problems was significant. This means that the mean of physical symptoms & sleep problems in men elderlies with spousal death experience was higher than women and sleep problems in women without spousal death experience were higher than men. According to results, using the psychological strategies and therapies for decreasing the physical and psychological problems were suggested for elderlies with spousal death experience.