توليدمثل گوزن قرمز خزري (Cervus elaphus maral) در پناهگاه حيات وحش سمسكنده، ساري

Reproduction of Caspian red deer (Cervus elaphus maral) in Wildlife Refuge of Semeskande, Sari

گوزن قرمز خزري يا مارال (Cervus elaphus maral) نشخواركننده­اي از خانواده گوزن­ سانان است. نگه داري و حفاظت از مارال نيازمند شناخت خصوصيات رفتاري، فيزيولوژي، محيط و عوامل آسيب رسان به اين گونه مي ­باشد. در اين مقاله صفات و رفتارشناسي توليدمثلي اين گونه در هر دو جنس نر و ماده بر اساس مشاهدات و ثبت اطلاعات گوزن ­هاي نگه داري شده در پناهگاه حيات وحش سمسكنده ساري در بازه زماني 1385 تا 1390 ارائه شده است. خصوصيات گوزن نر شامل رفتار جنسي، تغييرات ظاهري در فصل توليدمثل و فيزيولوژي توليدمثل و خصوصيات گوزن ماده شامل تخمك ­گذاري، چرخه توليدمثلي، جفت گيري، آبستني و زايمان مورد بررسي قرار گرفته است. شناخت خصوصيات توليدمثلي مارال در پناهگاه حيات وحش سمسكنده ساري يكي از نيازهاي اطلاعاتي مهم براي حفظ و تزايد نسل اين گونه مي­ باشد و مسيرهاي جديدي براي انجام روش­ هاي جديد در توليدمثل اين گونه در پارك ­هاي حيات وحش ايران و يا مناطق حفاظت شده ديگر را خواهد گشود.

Caspian red deer or maral (Cervus elaphus maral) is a ruminant from the family of cervidae. Maintenance and protection of maral requires knowing the behavioral, physiological, environmental characteristics and factors harmful to this species. In this article, reproductive and behavioral traits of this species in both sexes are presented based on observations and the available records of protected deer in Wildlife Refuge of Semeskande, Sari from 2006 to 2011. Hart characteristics including sexual behavior, apparent changes during reproductive season and reproductive physiology; and hind characteristics including of ovulation, reproductive cycle, mating, pregnancy and parturition, have been evaluated. Identification of maral reproductive characteristics in Wildlife Refuge of Semeskande, Sari is one of the most important information requirements to preserve and breed this species and will open up new routes for performing new methods of reproduction of this species in Iran wildlife parks or other refuge areas.