بررسي اثربخشي الگوي آموزشي پرسش و پاسخ در درس مطالعات اجتماعي پايه پنجم بر درك مفاهيم و تفكر انتقادي دانش آموزان

Investigating the Effectiveness of the Question and Answer Learning Model in Social Stud-ies course of grade fifth on Understanding Concepts and Critical Thinking of Students

هدف از انجام اين پژوهش، بررسي اثربخشي الگوي آموزشي پرسش و پاسخ در درس مطالعات اجتماعي پايه پنجم بر درك مفاهيم و تفكر انتقادي دانش آموزان بود. پژوهش حاضر يك پژوهش آميخته بوده كه از دو بخش تشكيل شده است. بخش اول طراحي الگوي آموزشي پرسش و پاسخ براي درس مطالعات اجتماعي بوده و بخش دوم، اعتباريابي الگو با اثربخشي بر درك مفاهيم و تفكر انتقادي است. در بخش كيفي از روش سنتزپژوهي (پژوهش تلفيقي) استفاده شد.در بخش كمي كه هدف آن تأثير الگوي طراحي شده بر درك مفاهيم علمي و تفكر انتقادي دانش‌آموزان پايه پنجم ابتدايي بود؛ با استفاد از يك طرح آزمايشي از بين دانش‌آموزان پايه پنجم شهرستان ايذه (50 نفر پسر) شامل 2 كلاس به عنوان نمونه آماري به صورت نمونه‌گيري تصادفي انتخاب و به طور تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل، قرارگرفتند.درك مفاهيم علمي و تفكر انتقادي در هردو گروه و در دو مرحله پيش آزمون و پس آزمون با ابزار آزمون تفكر انتقادي كرنل براي سنجش تفكر انتقادي و آزمون سنجش درك مفاهيم علمي محقق ساخته براي درس مطالعات اجتماعي مورد مقايسه قرار گرفتند.با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس داده‌هاي جمع‌آوري شده تجزيه و تحليل شد. در بخش كيفي نتايج تحقيق منجر به طراحي الگويي شد كه شامل هفت بُعد (مباني، اصول، فنون و راهبردها، مراحل، انواع پرسش، اهداف و ارزشيابي) است، نتايج در بخش كمي تحقيق نشان داد كه الگوي طراحي شده موجب افزايش تفكر انتقادي و درك مفاهيم در گروه آزمايش در درس مطالعات اجتماعي شده بود.

The present study aims to investigate the effectiveness of the question and answer model in social sciences course of grade 5 on understanding the concepts and critical thinking of students. This research is a combinational one composed of two parts. The first part is allocated to designing a question and answer model for social studies course and the second is model validation with the effectiveness of understanding concepts and critical thinking. In the qualitative section, the synthesis research method (compilation research) was used. In the quantitative section, the purpose of which was to influence the designed model on the understanding of the scientific concepts and critical thinking of the fifth grade elementary students, using a pilot project among the fifth grade students of Izeh city (50 male students) including two classes as sample selected randomly and then divided into two experimental and control groups. Understanding scientific concepts and critical thinking in both groups and in two stages of pre-test and post-test with Kernel's Critical Thinking Test Tool was used to measure critical thinking and to test the understanding of researcher-made scientific concepts for social studies course. Data were analyzed using covariance analysis. In the qualitative part of the research, the results led to the design of a model consisting of seven dimensions (fundamentals, principles, techniques and strategies, stages, types of questions, objectives, and evaluation), in the quantitative part, the results showed that the designed model improved critical thinking and Understanding the concepts in the experimental group