بررسي رابطه بين فعاليت‌هاي كميته حسابرسي و كيفيت سيستم كنترل داخلي در شركت‌هايپذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

Investigating of the relationship between the audit committee activities and the quality of the internal control system in the firms acceptedin Tehran Stock Exchange

كنترل بر گزارشگري مالي و گزارش نقاط ضعف بااهميت كنترل داخلي طبق بيانيه سازمان بورس اوراق بهادار تهران و طراحي يك سيستم كنترل داخلي اثربخش جهت پيشبرد اهداف خرد و كلان شركت داراي اهميت مي‌باشد. در اين تحقيق به بررسي رابطه بين فعاليت‌هاي كميته حسابرسي و كيفيت سيستم كنترل داخلي در شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته‌شده است. تحقيق حاضر از لحاظ هدف كاربردي و ازلحاظ شيوه‌ جمع‌آوري داده‌ها از نوع تحقيقات نيمه تجربي بوده است. به ‌منظور تجزيه‌ و تحليل داده‌ها از فن داده‌هاي پانل در دوره زماني 1391 الي 1395 انجام گرديد. نرم‌افزار آماري مورداستفادهEviews و جامعه آماري پژوهش كليه شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده است. نتايج تحقيق در سطح اطمينان 95 درصد نشان داد، بين اندازه كميته حسابرسي و نوع موسسه حسابرسي باكيفيت كنترل داخلي رابطه معناداري وجود دارد. همچنين تعداد اعضاي كميته حسابرسي باكيفيت كنترل داخلي (ضعف در سطح عمومي) رابطه معناداري داشته است و درنهايت نوع موسسه حسابرسي رابطه بين فعاليت‌هاي كميته حسابرسي (تعداد اعضاي كميته حسابرسي) و كيفيت كنترل داخلي (ضعف در سطح عمومي و ضعف در سطح درآمد) را تعديل مي‌كند. با توجه به نتايج به‌دست‌آمده از آزمون فرضيه‌ها مي‌توان نتيجه گرفت، اندازه كميته حسابرسي و نوع موسسه حسابرسي بر كيفيت كنترل داخلي مؤثر مي‌باشد اما با در نظر گرفتن تعداد اعضاي كميته حسابرسي اين اثر در معيارهاي كنترل داخلي و شاخص‌هاي آن مؤثر نبوده است از اين‌رو پيشنهاد مي‌شود تعداد اعضاي كميته حسابرسي افزايش‌يافته و قوانين سخت گيرانه تر به‌منظور ملزم نمودن تمام شركت‌ها با داشتن كميته حسابرسي اتخاذ گردد.

The control of financial reporting and reporting of important weaknesses of internal control according to Tehran Stock Exchange ascertain and the design of an effective internal control system to promote micro and macro goals of the company is important.In this research, the relationship between the activities of the audit committee and the quality of the internal control system in the companies admitted in the Tehran Stock Exchange has been investigated.The present research based on its purpose and data collection method was evaluated as a semi-experimental research.In order to analyze the data, the regression technique with panel data was carried out during 1391–1395.Eviews program was used and the statistical society of the research was all the companies admitted in the Tehran Stock Exchange.The results of the research showed in a 95% confidence level, there is a significant relationship between the size of the audit committee and the type of audit institution with the quality of internal control.Also, the number of audit committee members has a significant relationship with the quality of internal control (weakness in the general level) and, finally, the type of audit institution could adjust the relationship between the activities of the audit committee (the number of members of the audit committee) and the quality of internal control (weakness in the general level and weakness in the level earnings).According to the results obtained from the hypothesis test, it can be concluded that the size of the audit committee and the type of audit firm were effective on the quality of internal control, however, considering the number of members of the audit committee, this effect has not been effective in internal control criteria and indicators.Therefore, it is suggested that the number of members of the audit committee be increased and more stringent rules should be adopted in order to oblige all companies to have an audit committee.