شناسايي مرز گنبد نمكي با استفاده از تلفيق نشانگرهاي لرزه‌اي در محيط GIS

Identification of salt dome boundary by integration of seismic attributes in GIS environment

امروزه شناسايي و اكتشاف گنبدهاي نمكي به منظور ذخيره ­سازي مواد هيدروكربني و اكتشاف منابع هيدروكربني از اهميت ويژه ­اي برخوردار است. از ميان روش­هاي ژئوفيزيكي، روش لرزه‌نگاري بازتابي يكي از بهترين روش­هايي است كه قابليت شناسايي گنبد نمكي را داراست. هرچند تعيين دقيق مرزهاي گنبد نمكي به دليل ميرايي شديد انرژي لرزه­اي در نمك و تفاوت سرعت بالاي انتشار موج در نمك نسبت به رسوبات دربرگيرنده آن، باعث شده است كه شناسايي مستقيم گنبدهاي نمكي و تعيين مرز آن‌ها از روي داده ­هاي لرزه­اي بازتابي كمي مشكل باشد. نشانگرهاي لرزه ­اي به­ عنوان ابزاري براي استخراج ويژگي­ هاي داده ­هاي لرزه­اي مي­تواند به تفسير و شناسايي گنبدهاي نمكي و تعيين مرزهاي آن كمك بسزايي كند. با توجه به اين‌كه هر نشانگر به تنهايي داراي اطلاعات مجزايي است؛ لذا تركيب و تلفيق نشانگرها يكي از ابزارهايي است كه مي­تواند اطلاعات جامعي از هدف مورد نظر در اختيار مفسر قرار دهد؛ بنابراين امروزه تكنولوژي تركيب چند نشانگري با اهداف مختلف در لرزه­شناسي مورد استفاده قرار مي­ گيرد. هدف از تحقيق حاضر، تلفيق نشانگرهاي لرزه­ اي با استفاده از روش فازي داده محور به­ منظور شناسايي مرز گنبد نمكي در محيط GIS است. در اين راستا ابتدا تعدادي از نشانگرهاي لرزه ­اي بافتي متداول بر روي داده لرزه ­اي به ­منظور شناسايي و تعيين محدوده گنبد نمكي اعمال گرديد و نتايج هركدام به ­صورت جداگانه مورد برسي قرار گرفت. سپس با استفاده از روش‌هاي وزن­ دهي فازي پيوسته، نشانگرهاي مورد بررسي، فازي شدند. در مرحله بعد اين لايه­ ها با استفاده از عملگرهاي فازي تلفيق شده و در نهايت يك مدل واحد كه حاوي اطلاعات تمام نشانگرهاي مجزا است و مرزهاي جانبي گنبد نمكي را با دقت بيشتري تعيين كرده است، به دست آمد. نتايج حاصل از داده ­هاي واقعي نشان مي­ دهد كه استفاده از روش وزن­ دهي فازي و تلفيق نشانگرها با استفاده از عملگر فازي توانسته مرزهاي جانبي گنبد نمكي را به خوبي تعيين كند.

Complex structures in seismic images introduce ambiguities in structural and stratigraphic interpretation of seismic data. On the one hand, using high quality seismic image could resolve some of structural ambiguities of seismic image. On the other hand, some seismic attributes, which extract additional information from seismic data, could be used in interpretation step. However, vast number of introduced attributes brings another ambiguity that is which attributes would be appropriate for the specified purpose. Thus, several methods have been introduced to select appropriate attributes for a special case and furthermore, integrate attributes to extract as much as possible information and make their contribution in one single image. In this study, we have introduced a novel strategy for integration of seismic texture attributes in GIS environment. In the proposed strategy, each attribute is considered as a separate information layer, and then, these attributes undergo fuzzification process, and subsequently, are weighted by conventional functions and are integrated in GIS environment. This strategy has been applied on a complex seismic data containing a salt dome. Results of the application this novel strategy has proved that this strategy could image salt boundary and internal reflection of salt much better than conventional integration methods.