برآورد فاكتور كيفيت موج برشي (QS) با استفاده از لرزه نگاشت هاي زمين لرزه فيروزآباد ـ كجور

Estimation of shear wave quality factor (Qs) of seismic data of Firoozabad-Kojour earthquake

برآورد كاهندگي امواج لرزه ­اي با توجه به فاصله يكي از مهم­ترين بررسي­ هاي مورد نياز هر منطقه است. از كاربردهاي فراوان آن مي­توان به برآورد خطر زمين ­لرزه، شبيه ­سازي جنبش نيرومند زمين، تعيين روابط كاهندگي اشاره كرد. هدف از اين پژوهش، برآورد ضريب كيفيت و چگونگي جذب امواج برشي حاصل از زمين­ لرزه در البرز مركزي محصور به عرض جغرافيايي 34 تا 38 درجه عرض شمالي و 50 تا 56 درجه طول شرقي، با استفاده از روش كاهندگي طيفي است. به همين منظور از داده­ هاي ثبت شده از زمين لرزه 28 مي سال 2004 ميلادي فيروزآباد-كجور و پس لرزه ­هاي آن، توسط شبكه ­هاي لرزه­ نگاري ساري و سمنان، وابسته به مركز لرزه­ نگاري كشوري براي برآورد فاكتور كيفيت موج برشي (QS) استفاده شده است. در اين مطالعه ضريب كيفيت موج مستقيم S براي هفت باند فركانسي 2-1، 4-2، 6-3، 8-4، 12-6، 16-8 و 24-12 هرتز با بسامدهاي مركزي 1/5، 3، 4/5، 6، 9، 12 و 18 هرتز در ناحيه البرز مركزي برآورد شده است. طبق نتايج به دست آمده، تابع فاكتور كيفيت موج برشي (QS) براي مولفه­ هاي شمالي- جنوبي (N-S) به صورت QS=76.61f 0.8 و براي مولفه شرقي- غربي E-W)QS=70.35f 0.85) به دست آمد. طبق نتايج بدست آمده از برآورد فاكتور كيفيت موج برشي (QS) در منطقه، مقدار اين فاكتور با افزايش فركانس افزايش يافته و رابطه وابستگي فركانسي ضريب كيفيت امواج برشي براي مقادير ميانگين QS دو مولفه افقي بر حسب فركانس نيز به صورت QS =73.54f 0.83 به دست آمده است؛ كه مقدار Q0 برآورد شده (كمتر از 200) با زمين­ ساخت و لرزه­ خيزي منطقه مطابقت دارد.

The attenuation of seismic waves with respect to distance is one of the most important parameters in seismological and earthquake engineering studies. The purpose of this study is to estimate quality factor of shear waves (QS) of seismic data of the earthquake occurred in the Central Alborz at 34º to 37º north latitude and 50º to 56º east longitude, using the spectral drop. For this purpose, the data from earthquake of May 28, 2004 Firouzabad-Kojur and its aftershocks, recorded by seismic networks of Sari and Semnan, affiliated with the Institute of Geophysics of Tehran University have been used; and the quality factor of direct S wave (QS) at the seven central frequencies of 1.5, 3.0, 4.5, 6.0, 9.0, 12.0 and 18.0 Hz has been estimated. The estimated frequency-dependent relationship of QS on N-S and E-W components are QS=76.61f 0.8 and QS=70.35f 0.85, respectively. The mean values of QS for the two components indicate a relation with frequency that is QS=73.54f 0.83. The results show an increase in QS with increasing frequency, and Q0 value for this area corresponds with the seismotectonic study of the region.