تاثير آبياري و سيستم كشت بر پارامترهاي مورفولوژيكي و عملكرد دو رقم پنبه

The effect of irrigation and planting system on morphological parameters and yield of two cotton cultivars

بهينه‌سازي مصرف آب در پنبه يكي از راهكارهاي اساسي صرفه جويي در مصرف آب و رسيدن به عملكرد مطلوب ميباشد. از اينرو به‌منظور بررسي اثر سيستم كشت و آبياري بر خصوصيات مورفولوژيك و عملكرد دو رقم پنبه، آزمايشي در سال 1395 در ايستگاه تحقيقات پنبه‌هاشم آباد گرگان انجام شد. اين آزمايش به­ صورت طرح كرتهاي خرد شده نواري در قالب بلوك­ هاي كاملاً تصادفي در چهار تكرار اجرا شد. فاكتور­هاي آزمايش شامل ميزان آبياري در 4 سطح (آبياري بر اساس0, 40, 80 و 120 درصد تبخيراز تشت تبخير)، رقم در دو سطح (لطيف وگلستان) و سيستم كاشت در دو سطح (نشائي و مستقيم) بود. نتايج آزمايش نشان داد تعداد شاخه رويا و اندازه شاخه زايا از زمين در سيستم كشت نشائي بيشتر از مستقيم بود. با افزايش آب آبياري، تعداد شاخه زايا، ارتفاع بوته و اندازه شاخه‌هاي رويا و وزايا بطور معني‌داري افزايش يافت اما تاثيري بر تعداد شاخه رويا نداشت. رقم لطيف داراي ارتفاع بوته و اندازه شاخه زايا و اندازه شاخه زايا از زمين بيشتري نسبت به رقم گلستان بود اما تعداد شاخه رويا در رقم گلستان بيشتر از رقم لطيف بود. دو رقم پنبه از نظر تعداد شاخه زايا و اندازه شاخه رويا مشابه هم بودند. عملكرد كشت نشائي پنبه نسبت به كشت مستقيم بهميزان 24% بيشتر بود اما اين اختلاف معني‌دار نبود. عملكرد دو رقم پنبه با هم اختلاف معني‌دار نداشتند. با افزايش آب آبياري از ديم تا 80% آب مصرفي، عملكرد افزايش اما در تيمار 120% آب مصرفي، عملكرد كاهش يافت بهطوريكه بيشترين عملكرد با 2515 كيلوگرم در هكتار مربوط به تيمار 40% آب مصرفي بود كه با تيمار 80% اختلاف معني‌دار نداشت اما با تيمارهاي ديم و 120% اختلاف معني‌دار داشت. اثر متقابل سستم كشت در آبياري تنها بر ارتفاع بوته و اندازه شاخه زايا معني‌دار بود اما اثر متقابل سيستم كشت در رقم بر هيچ يك از صفات معني‌دار نبود. اثر متقابل آبياري در رقم بر تمام صفات مرفولوژيك بغير از اندازه شاخه زايا از زمين معني‌دار بود.

Optimizing water use in cotton is one of the main ways to save water and achieve optimal yield. Therefore, in order to study the effect of planting system and irrigation on morphological characteristics and yield of two cotton cultivars, this research was conducted in Hashem Abad Cotton Research Station in Gorgan in 2016. This experiment was conducted as a split plot design in a completely randomized block design with four replications. Treatments were included irrigation levels in 4 levels (irrigation based on 0, 40, 80 and 120% evaporation from evaporation pan), cultivars in two levels (Latif and Golestan) and planting system in two levels (transplanting and direct). The results of the experiment showed that the number of monopedia and the size of the simpodia above the ground in the transplanting system was more than direct system. By increasing irrigation water, the number of simpodia, plant height, and the size of simodia and monopedia increased significantly but had no effect on the number of monopedia. Latif cultivar had higher plant height and simpodia size and simpodia size above the ground compared to Golestan cultivar, but the number of monopedia in Golestan was more than Latif. The two cotton cultivars were similar in terms of number of simpodia and monopedia size. Cotton yield in transplanting system was 24% higher than direct system but this difference was not significant. The yield of two cotton cultivars had no significant difference. By increase in irrigation water from 0 to 80% of water use, yield increased but yield in the treatment of 120% water use decreased so that the highest yield (2515 kg / ha) was related to 40% water use treatment, which had no significant difference with 80% treatments but had significant difference with 0 and 120% treatments. The interaction effect of planting system on irrigation was significant only on plant height and simpodia size but the interaction effect of planting system in cultivar on morphological parameters was not significant. The interaction effect of irrigation on cultivars was significant on all morphological parameters except simpodia size above the ground.