اثربخشي برنامه‌ جامع ارتقاء كيفيت زندگي والدين داراي كودك مبتلا به ديابت بر نشانه‌هاي عاطفي- رفتاري فرزندانشان

Effect of the Comprehensive Quality of Life Promotion Program on the Emotional-Behavioral Symptoms of Children of Families with Diabetic Children

زمينه و هدف: خانواده‌هاي داراي فرزند مبتلا به ديابت با مشكلات و چالش‌هاي مختلفي از جمله كاهش كيفيت زندگي و مشكلات رفتاري و آشفتگي‌هاي رواني فرزند مبتلا مواجه هستند. اين مطالعه با هدف بررسي تأثير ارتقاي كيفيت زندگي والدين داراي فرزند مبتلا به ديابت بر نشانه‌هاي باليني فرزندشان صورت گرفته است. روش كار: اين پژوهش يك مطالعه نيمه تجربي و با بهره‌گيري از طرح پيش آزمون- پس آزمون با گروه كنترل است . نمونه آماري بالغ بر 32 كودك مبتلا به ديابت و والدين آنها بود كه طي دو مرحله و به روش نمونه‌گيري در دسترس از انجمن ديابت ايران انتخاب شده و بصورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل قرار گرفتند. گروه آزمايش طي 10 جلسه 2 ساعته تحت آموزش برنامه ارتقاي كيفيت زندگي قرار گرفتند. به منظور گردآوري داده‌ها از پرسشنامه نشانه‌هاي باليني كودك( Child Symptom Inventory-CSI-4) استفاده شد. تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و به روش تحليل كواريانس چندمتغيره صورت پذيرفت. نتايج: يافته‌ها نشان داد كه ميانگين پس آزمون نمرات در نشانه‌هاي عاطفي-رفتاري در دو گروه آزمايش و كنترل با يكديگر تفاوت معني دار داشته (0/01>p و 20/53=F=23/19, F=21/01, F) و ميانگين نمرات گروه آزمايش به‌ صورت معني داري كمتر از گروه كنترل بوده كه اين امر حاكي از تأثير مثبت برنامه جامع ارتقاي كيفيت زندگي بر نشانه­هاي عاطفي-رفتاري در فرزندان بوده است. نتيجه‌گيري: اين مطالعه نشان داد آموزش برنامه ارتقاي كيفيت زندگي بطور معني‌داري بر نشانه‌هاي باليني كودكان مبتلا به ديابت تأثير داشته و آن‌ها را كاهش داده است و لذا به منظور ارتقاي كيفيت زندگي و كاهش آشفتگي‌هاي رواني در خانواده هاي داراي فرزند مبتلا به ديابت توصيه مي‌شود.

Background and Aim: Families with diabetic children face various problems and challenges such as child psychological problems, behavioral problems and a low quality of life. The aim of this study was to investigate the effects of promoting the quality of life of parents of diabetic children on clinical symptoms in their children. Materials and Methods: This was a pre-test and post-test semi-experimental research with a control group. The statistical sample included 32 diabetic children and their parents, selected in 2 stages using the convenience random sampling method from among Tehran Diabetes Association members, randomly assigned to either an experimental or a control group. The experimental group received education about quality of life promotion in ten 2-hour sessions. Data were collected using the child clinical symptoms questionnaire (CSI-4-Child Symptom Inventory) and analyzed by multi-variate analysis of covariance using SPSS 20. Results: The average post-test scores of emotional-behavioral symptoms in the experimental and control groups were significantly different (F=19.20, F=24.53, F=21.01, P<0.01). Furthermore, the experimental group mean scores were significantly lower than the control values, indicating a positive effect of the comprehensive quality of life promotion program on the children's emotional-behavioral symptoms. Conclusion: Education about promoting the quality of life imparted to parents of diabetic children can significantly affect clinical symptoms in the diabetic children, decreasing the symptoms. Therefore, such education is recommended in order to promote the quality of life and reduce psychological distress in families of children with diabetes.