مطالعه اثربخشي مصرف روزانه دوغ غني شده با ويتامين D به تنهايي و توام ويتامين D و كلسيم بر غلظت هاي سرمي آپوپروتئين A1، B و ليپوپروتئين a در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2

Efficacy of daily consumption of vitamin D or vitamin D-calcium-fortified doogh on serum concentrations of apoproteins A1, B, and lipoprotein (a) in type 2 diabetic subjects

سابقه و هدف: بيماري هاي قلبي عروقي (CVD) علت اصلي مرگ در بيماران مبتلا به ديابت هستند. مطالعات مشاهده اي، ارتباط بين وضعيت نامطلوب ويتامين D و اختلال قندخون، اختلال چربي هاي خون و CVD را نشان داده اند. مطالعه حاضر به منظور بررسي ارتباط مصرف دوغ غني شده با ويتامين D يا توام ويتامين D و كلسيم بر غلظت هاي آپوپروتئين هاي سرم و ليپوپروتئين a انجام شد. مواد و روشها: نود بيمار مبتلا به ديابت نوع 2، 60-30 ساله از هر دو جنس، به صورت تصادفي به 3 گروه تقسيم شدند: 1) دوغ ساده (حاوي150 ميلي گرم كلسيم بدون ويتامين D در هر 250 ميلي ليتر)، 2) دوغ غني شده با ويتامين D (داراي150 ميلي گرم كلسيم و IU 500 ويتامين D در هر 250 ميلي ليتر)، 3) گروه دوغ غني شده با ويتامين D و كلسيم (حاوي 250 ميلي گرم كلسيم و IU 500 ويتامين D در هر 250 ميلي ليتر). به بيماران آموزش داده شد روزانه 2 بطري 250 ميلي ليتري دوغ را به مدت 12 هفته مصرف كنند. ارزيابي هاي تن سنجي، رژيمي و بيوشيميايي، از جمله Apo A1 ، Apo B و (Lp(a در ابتدا و انتهاي دوره انجام شد. يافته ها: بهبود وضعيت ويتامين D در گروه هاي 2 و 3 در مقايسه با گروه 1 با افزايش معني دار غلظت Apo A1 (ميانگين تغييرات به ترتيب 0.22 ± 0.38, 0.20 ± 0.27, 0.01 ± 0.35 ميلي گرم در ليتر، p = 0.047) و كاهش معني دار غلظت (Lp(a (ميانگين تغييرات به ترتيب -0.08 ± 0.30, -0.08 ± 0.31 و 0.14 ± 0.25 ميكرومول در ليتر، p = 0.011) همراه بود. تفاوت معني داري بين گروه هاي 2 و 3 مشاهده نشد. غلظت Apo B سرم نيز تغيير معني داري را نشان نداد. نتيجه گيري: بهبود وضعيت ويتامين D در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 و به دنبال آن بهبود غلظت هاي Apo A1 و (Lp(a ممكن است در پيشگيري از عوارض طولاني مدت ديابت به ويژه CVD تاثير داشته باشد.

Background and objective: Cardiovascular disease (CVD) is a major long-term complication and cause of death in patients with type 2 diabetes (T2D). The link between low vitamin D with poor glycemic control، atherogenic lipid profile، and CVD has been documented in some observational studies. Possible links between circulating 25-hydroxycholecalciferol and apoproteins (Apo A1 and B) and atherogenic lipoprotein (a) (Lp(a)) have not been studied to date. Materials and methods: Ninety subjects with T2D aged 30–60 yr of both sexes were randomly assigned to one of the 3 experimental groups. Each group consumed 2 bottles per of (1) plain doogh (150 mg calcium and no detectable vitamin D per 250 ml); (2) vitamin D-fortified doogh (150 mg calcium and 500 IU vitamin D per 250 ml); or (3) calcium and vitamin D-fortified doogh (250 mg calcium and 500 IU vitamin D per 250 ml) for 12 wk. Anthropometric، dietary، and laboratory assessments، including Apo A1، Apo B، and Lp(a)، were recorded. Results: The increase in vitamin D in groups 2 and 3 groups over group 1 resulted in a significant increase in Apo A1 (mean changes 0.22 ± 0.38، 0.20 ± 0.27، 0.01 ± 0.35 g/l، respectively، p = 0.047) and a significant decrease in serum Lp(a) (mean changes -0.08 ± 0.30، -0.08 ± 0.31، and 0.14 ± 0.25 μmol/l، respectively، p = 0.011). There was no significant difference between groups 2 and 3. Serum Apo B did not change significantly in any group. Conclusion: Significant amelioration of serum Apo A1 and Lp(a) following improvement of vitamin D levels in T2D subjects may prevent long-term diabetic complications، notably CVD.