بررسي نحوه مصرف داروهاي پيشگيري زخم ناشي از استرس در بخش مراقبت هاي ويژه كودكان بيمارستان بوعلي سينا ساري

Evaluation of PICU Stress Ulcer Prophylaxis in Sari Bu-Ali Sina Hospital

سابقه و هدف: زخم ناشي از استرس يا بيماري مخاطي وابسته به استرس (Stress Related Mucosal Disease)، عامل مهم ايجاد عوارض و مرگ در بخش مراقبتهاي ويژه ميباشد. عدم پيشگيري دارويي از زخمهاي وابسته به استرسهاي فيزيولوژيك، منجر به افزايش نقص عضو و مرگ و مير شده و استفاده غير ضروري از داروهاي مورد استفاده، بيماران را در معرض عوارض مهم و نيز تحميل هزينههاي اضافي قرار ميدهد. هدف از اين مطالعه بررسي نحوه مصرف داروهاي مورد استفاده در پيشگيري زخمهاي ناشي از استرس در بخش مراقبتهاي ويژه اطفال در بيمارستان آموزشي-درماني بوعلي سينا ساري بود. مواد و روش‌ها: اين مطالعه مقطعي طي سال 1393 در بخش مراقبتهاي ويژه كودكان بيمارستان بوعلي سينا ساري بر روي بيماراني كه داروي پيشگيري زخم ناشي از استرس دريافت كرده بودند، انجام شد. اطلاعات بيماران و شاخصهاي فيزيولوژيك در ارتباط با موارد مصرف داروهاي پيشگيري از زخمهاي ناشي از استرس، مقدار تجويزي، فواصل و مدت مصرف بود. براي تجزيه و تحليل داده ها، نرم افزار SPSS16 و p< 0/05 به عنوان اختلاف معنيدار در نظر گرفته شد. يافته‌ها: از ميان 78 بيمار بستري شده، 40 بيمار حداقل يك داروي پيشگيري زخم ناشي از استرس را دريافت كردند و رانيتيدين معمولترين داروي مصرفي بود (85 درصد بيماران). شايعترين علل تجويز اين داروها به ترتيب سپسيس (20 درصد)، NPO همراه با تشنج (20 درصد)، NPO به تنهايي (15 درصد)، انتوباسيون (12/5 درصد) و كوآگولوپاتي (7/5 درصد) بودند. بر اساس گايدلاين، تنها براي 42/5 درصد از بيماران، داروي پيشگيري زخم ناشي از استرس، به درستي تجويز شد. استنتاج: در اين مطالعه، 57/5 درصد بيماران بدون وجود انديكاسيون، داروهاي پيشگيري زخم ناشي از استرس دريافت كردند. بنابراين توجه عملي بيشتر نسبت به اجراي گايدلاينها جهت كاهش مصرف داروهاي پيشگيري زخم ناشي از استرس نياز ميباشد.

Background and purpose: Stress ulcer or stress related mucosal disease (SRMD) is an important cause of morbidity and mortality in intensive care units. No drug prophylaxis for SRMD increase the rate of morbidity and mortality. Unnecessary use of drugs results in adverse drug reactions and impose additional costs. The purpose of this study was to investigate the medications used for stress ulcer prophylaxis in pediatric intensive care unit (PICU) in Sari Bu-Ali Sina Hospital. Materials and methods: This cross-sectional study was done in PICU patients who received stress ulcer prophylaxis during 2014. Data and physiologic parameters related to stress ulcer prophylactic drugs, the dosage, dosing interval, and duration of medications were recorded. SPSS16 was used for data analyses. Results: Stress ulcer prophylactic drugs were used in 40 patients of all 78 cases and ranitidine was the most commonly used drug (85%). The most frequent indication to prescribe these drugs were sepsis (20%), NPO (nothing per oral) with seizure (20%), NPO (15%), intubation (12.5%), and coagulopathy (7.5%). According to the guidelines, stress ulcer prophylactic drugs were correctly prescribed only in 42.5% of the patients. Conclusion: In this study, most of the cases received stress ulcer prophylactic drugs with no true indication. Therefore, more practical notice is needed to act according the guidelines for reducing the unnecessary administration of medication.