تاثير ميزان غلظت گاز دي اكسيد كربن بر خواص كيفي و ماندگاري خرماي رقم برحي بسته بندي شده با اتمسفر اصلاح شده

The Effect of Carbon Deoxide Concentration on the Quality and Shelf Life of Modified Atmosphere Packaged Barhi Dates Fruit

سابقه و هدف: خرماي رقم برحي، يكي از محصولات با ارزش ايران است كه هنوز از جايگاه واقعي خود در بازارهاي داخلي و خارجي برخوردار نيست. به منظور افزايش ماندگاري و حفظ كيفيت آن در مرحله دمباز طي بازار رساني، پژوهش زير انجام گرفت. مواد و روش ها: خرما به روش اتمسفر اصلاح شده (MAP فعال) با دو غلظت گازي (5 درصد اكسيژن/10 درصد دي اكسيد كربن/85 درصد نيتروژن)، (5 درصد اكسيژن/20 درصد دي اكسيد كربن/75 درصد نيتروژن)، و تيمار شاهد (بسته بندي با MAP غيرفعال) بسته بندي شد. براي بسته بندي از كيسه پلي اتيلني پنج لايه با 80 ميكرون ضخامت استفاده شد. بسته ها در سردخانه با برودت0 تا C3-o و رطوبت نسبي80-75 درصد قرار گرفتند. پس از 30، 60 و90 روز، بسته ها از انبار خارج و از نظر خواص كمي و كيفي شامل تغييرات رنگ، قند اينورت و قند كل، مواد جامد محلول، اسيديته،pH ، درصد تبديل به رطب و كاهش وزن ارزيابي شدند. نتايج تحت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي توسط نرم افزار آماري SAS و مقايسه ميانگين ها به روش آزمون چند دامنه اي دانكن (0/05>p) انجام گرفت. يافته ها : ميوه ها در بسته بندي MAP فعال با10 و20 درصد دي اكسيد كربن داراي كمترين كاهش وزن نسبت به شاهد بودند. در تيمار شاهد با گذشت زمان انبارداري، قند اينورت و قندكل ميوه ها افزايش داشت. در تيمارهاي MAP با10 و 20 درصد دي اكسيد كربن با گذشت زمان انبارداري، تغييرات رسيدگي معني دار نبود. نتيجه گيري: تبديل ميوه ها به رطب در بسته بندي با10 و 20 درصد دي اكسيد كربن، و نگهداري در دماي پايين از روند كاهشي برخوردار بوده و كمترين تغييرات كيفي را داشتند. روشن ترين رنگ قهوه اي در تيمار MAP فعال با 20 درصد دي اكسيد كربن مشاهده شد.

Background and Objectives: Dates fruit، Barhi variety، is one of Iran's valuable products، but has not found its rightful place in the national and international markets yet. In order to increase its shelf life and quality protection at Dombaz stage during marketing، this research was performed. Materials and Methods: Dates fruit were packaged under modified atmosphere (active modification) with two concentrations of gases (5% O2 +10% CO2 +85% N2)، (5% O2+20%CO2 +75% N2)، and control (passive modification packaging). Five layers of polyethylene bags with 80 micron thickness were used for packaging. The packages were then placed in the cold storage at 0 to -3 oC and 75-80% humidity. After 30، 60 and 90 days، the most important factors of samples such as color changes، invert sugar and total sugar، soluble solids، acidity، pH، conversion percent to Rotab، and weight loss were studied. The data were then analyzed with a factorial experiment in a completely randomized design by SAS software and the means comparisons were done through a Duncan’s test (p<0.05). Results: Packaged fruits in the active modification by 10% and 20% CO2 had the lowest weight loss than the control. Invert sugar and total sugar increased in the control during the storage time. The quality changes were not significant in the active MAP treatments with 10% and 20% CO2 over the storage time. Conclusions: The conversion of dates fruit into Rotab had a decreasing trend in the treatments with 10% and 20% CO2، and storage at low temperature. They showed the minimum quality changes. The clearest brown color was observed in the MAP treatment activated with 20% CO2.