تدوين و اعتباريابي مدل رفتاري- شناختي- فراشناختي براي تبيين اختلال وسواس-اجباري

Development and validation a metacognitive-cognitive-behavioral model for obsessive– compulsive disorder

مقدمه: اختلال وسواس- اجباري يك اختلال ناتوان كننده است كه يك عذاب قابل ملاحظه اي براي شخص به وجود مي آورد. مطالعه حاضر با هدف تدوين و اعتباريابي مدل رفتاري- شناختي و فراشناختي براي تبيين اختلال وسواس- اجباري انجام شد. روش بررسي: براي دستيابي به اهداف پژوهش، 635 نفر مشاركت كننده شامل304 مشاركت كننده مذكر و 431 مشاركت كننده مونث به طور تصادفي انتخاب و پرسشنامه هاي OCI-R، DAS، CDS، ATQ، MCQ و OCBS پژوهش روي آنها اجرا شد. روش پژوهش در مرحله اول توصيفي- همبستگي بود و براي اعتباريابي ساختار عاملي مدل رفتاري- شناختي و فراشناختي از مدل معادلات ساختاري استفاده شد. براي تحليل داده ها از نرم افزارهاي SPSS و Amos graphic و براي تحليل مرحله دوم پژوهش از ترسيم نمودار استفاده شد. يافته ها: نتايج مرحله اول پژوهش نشان داد كه عامل شناختي از طريق ميانجي هاي عامل فراشناختي و عامل رفتاري بر اختلالات طبقه وسواس- جبري تاثير دارد. نتايج مدل معادلات ساختاري نشان داد كه مدل رفتاري- شناختي و فراشناختي تدويني پژوهش حاضر توان تبيين اختلالات طبقه وسواسي-جبري را دارد. همچنين نتايج تحليل ساختاري نشان داد كه مدل طراحي شده با داده هاي نمونه پژوهش حاضر برازش مناسبي دارد و ارتباط نزديكي با فرض هاي نظري دارد. بحث و نتيجه گيري: مدل پژوهش حاضر از جهت اين كه چند بعدي است و به هر سه جنبه رفتاري، شناختي و فراشناختي توجه مي كند و اين سه جنبه را لازم و ملزوم يكديگر مي داند و آنها را جدا يا در تناقض يكديگر نمي داند يك مدل تبييني جديد به حساب مي آيد. اين مدل ممكن است پژوهش هاي آينده كه مرتبط با اختلال وسواس-جبري هستند را ارتقاء بخشد و فرمول بندي موردي و درمان هاي باليني مرتبط با اين اختلال را تسهيل كند.

Background: Obsessive-compulsive disorder is disabling and distressing for the affected person. The purpose of this study was to develop and validation a metacognitive-cognitive-behavioral model for obsessive – compulsive disorder. Materials and methods: Totally، 635 participants (304 male and 331 female) were randomly selected and the instruments (OCI-R، DAS، CDS، ATQ، MCQ and OCBS) were administered on them. To test the factor structure validity of the model of metacognitive-cognitive-behavioral for obsessive–compulsive disorder were used of structure Analyses. Results: The results of this study showed that cognitive factor through metacognitive and behavior mediators affected on the symptoms of the obsessive-compulsive disorder. and the results of the structural equation modeling supported a metacognitive-cognitive-behavioral model for obsessive-compulsive disorder. Also، the results showed that the model had the best fit to the data and is closely related to the theoretical assumptions. Conclusion: The model presented in this study illustrates a multidimensional approach that the model focuses on the metacognitive -cognitive-behavioral dimensions; hence، the model presented in this study is a new explanatory model. The model may prompt future research into obsessive–compulsive disorder and facilitate clinical treatment and case formulation.